Пат во out

16.09.2013 06:26
Пат во out

-Па, сакаш да се вратиме?
-Ма не, вака никогаш нема да тргнеме.

Веројатно ја фрлив. Веројатно. Веројатно еднаш ќе престанам со тоа „веројатно“ и веројатно барем еднаш ќе знам за сигурно дали нешто направив или не направив, тоа си го мислам, додека таа гледа пред себе и вози, мирно, со камено лице, вклучено само во сообраќајот, веќе навикната на ваквите мои испади. Веројатно еднаш ќе знам како е да не се бара клучот зад книгите и дисковите, како е да се сетам каде сум го оставила мокриот пешкир и да не се прашувам дали сум ја фрлила валканата влошка или сум ја оставила во ќошот на лавабото, покрај сапунот. Овојпат веројатно ја фрлив.

-Да го ебам, ми се брзаше. Не сакам кога ме брзаат.
-Аха - додава таа и дава гас за да стигне да помине на жолто.
-За малку.
-Аха - студено одговара брзајќи по новото жолто.

Го мразам тоа нејзино ахакање. Го прави тоа кога ме мрази. Мразење е пресилен збор, можеби гадење е оној вистинскиот. Таа едноставно не разбира како некој не може да знае дали ја фрлил валканата влошка во ѓубре или не. Таа не разбира како работите како што се плакнење на кадата после туширање, миење на шолјата после кафе или фрлање на влошките во ѓубре можат некому да не бидат рутина. Зарем за такви нешта некој може да се запраша дали ги направил? Некој може. Јас можам. Таа знае дека е така и ѝ се гади од тоа.

-Сега ти се гади од мене?
-Ма не. Само знаеш дека јас тоа не го разбирам.

Се вртам и таму позади нас не седи никој. Сами сме и можеме да пцуеме и да навлегуваме во безнадежни расправии. Сами сме: таа е возачот, јас сoвозачот и пакетот за мајка ми таму позади.

-Нема тука што да разбираш или не. Таква сум. Таква сум, да го ебам.
- А, добро.

Не ѝ се расправа, па затоа го засилува радиото. Застанува на семафор, овој пат е црвено како куќа. Голема раскрсница. Труп сме од гасеница, што го напушта градот. Мирно чекаме главата да се помрдне.

-Баш би било супер да знам да го следам ритамот удирајќи по воланот - вели одеднаш, сосема восхитено.

Свири брза циганска мелодија и таа се труди да ја прати тапкајќи со прстите по воланот. Свират од некој друг оркестар, таму некаде зад нас, но со неподнослив и хаотичен ритам. Нервозните возачи потсетуваат дека е зелено и дека треба да се тргне. Од колку ли само усти сега протече пцовка на сметка на нејзиниот пол? Не смееме ни да помислиме. Уфрла во брзина, тргнува, но повеќе го нема оној восхит, ни волјата да го прати ритамот, ја нема повеќе ниту циганската музика, сосема се стиши. Сега е повторно целата во сообраќајот. Таквите ситници ја деморализирааат. Уште е почетничка, уште излегува од автомобилот сета испотена, уште седиштето ѝ е сосема повлечено кон шофершајбната и уште ги држи двете раце цврсто на воланот, дури и кога патот е совршено чист и рамен.

Се трудам повторно да ја запалам таа неправедно згасната енергија и ја засилувам музиката, но циганите го отсвириле своето. Слушаме за состојбата на патиштата, но нема никакви пречки на магистралниот пат М-17, освен дека и понатаму, заради градењето на автопатот на делницата Високо - Какањ, се вози по обиколницата. На радио не спомнуваат дека денес е недела и дека во Ступ има авто-пазар, податок кој ние две, тргнувајќи на пат токму во ова време и токму по овој пат, не смеевме да го заборавиме. Го сфативме тоа дури кога се најдовме заглавени во куп автомобили.

Не само што не успевам да ја запалам неа, туку се гасам и самата себе. И повторно го стишувам радиото.

-Да ти ебам тоа селото - мрчам, потоа повторно се вртам позади, како да ќе му се извинам на пакетот на задното седиште.

Залепувам уште некоја пцовка и почнувам нервозно да тапкам со прстите по сопственото голо колено. Целата раскрсница е блокирана, автомобилите доаѓаат од разни страни, жешко е, во недостиг на тротоар на крајот на улицата чекори маса пешаци, од надвор и низ затворените прозорци допира врева и бучава. Авто-пазарот е неизоставно собиралиште на таканаречените продавачи (оние кои би го продале оној чкарт што го имаат за што повеќе пари) и таканаречените побарувачи (оние кои би го купиле она добро што го немаат за што помалку пари). Тоа вечно недоразбирање е причината што ваквите пазари почесто се место на жестоки кавги, пцовки и надмудрувања, отколку на вистинско завршување работа и стоковно-парична размена.

-Фина Фабија – вели - изгледа зачувана.
-Овде сѐ изгледа зачувано. А одоздола сѐ е за никаде.
-Мене однадвор и секоја лубеница ми изгледа вкусна. А не е.

Ме насмеа и среќна сум што се смеам. Среќна е и таа. Не сакам лубеници, но сакав кога тато ќе ги чукнеше барајќи ја вистинската во морето на лажните. Мама велеше дека секогаш ги погодувал. По автомобилот не чукаш за да препознаеш дали е удиран. А би било убаво да можеш само да го чукнеш и целиот тој куп железо да ти ја раскаже својата приказна. Би било убаво сите аналогии да бидат слатки како оваа со лубеницата и секој пат да е олку лесно вака да се насмеам.

Ѝ се приближувам, ѝ го тргнувам праменот од косата зад увото и ја бакнувам во ушната ресичка. Се смее и ме гледа со крајчето на окото. И двете раце ѝ се сè уште на воланот, иако веќе неколку минути не се помрднуваме од место.

-Не биди толку напната. Слободно исфрли од брзина, пушти ја ногата од куплунгот, тргни ги рацете од воланот... Протегни се, одмори се.
-Сакаш ти да возиш - прашува навредено.
-Не сакам. Само ти кажувам.
-Тогаш немој да ми зборуваш. Опуштена сум.

Секако дека не е опуштена, но одеднаш ми е жал што воопшто кажав нешто. Понекогаш е толку крута. Како кога вози. Или кога не дозволува музиката да ја понесе, па срамежливо игра само со рамената и со горниот дел на телото, или кога разговара со непознати, чешкајќи го постојано грбот и задниот дел на вратот. Но, тоа не се ситуации во кои смееш да ѝ приговараш. Би било возможно да се зборува за тоа со неа во кревет, на прошетка, на кафе, но никако во моментите додека е таква. Не сака другите да мислат дека е крута и напната. Тоа ја прави крута и напната. Сега уште посилно го стиска воланот, а тој сѐ повеќе ѝ се лизга од испотените дланки. Лута е што уништив толку убав момент. Не може да не мисли на тоа дека можеби денес е навистина прекрута, и дека сигурно и на нив ќе им се види таква.

-Ама дај, извини. Само ми е жал што не се сетив дека денес е проклетиот пазар... Жал ми е што те вовлеков во ова... - се обидувам да се извлечам, но зборовите ми звучат бледо и неуверливо и пред да се симнат на усните.

Би сакала да ми верува. Навистина се чувствувам лошо.

-Верувај ми.
-ОК, ти верувам. Ама каква врска има тоа со мојата опуштеност? Всушност, не си ти крива. И јас знаев дека е недела.
-Знаеше, но јас те водам. Мислам, одиме кај моите.
-Па?
-Па, ништо.
-Не се обидувај секогаш да бидеш толку...

Колоната полека се помрдна и ни се причини дека во оваа тура навистина ќе го пробиеме обрачот и дека ќе излеземе на чистина. Но, повторно заглавивме.

-Па, до кога веќе? - ме прашува, како дете.
- Не знам. Уште малку. Да ставам некое cd? - ѝ одговарам, како на дете.

Кимнува со главата и пуштам нешто за фаќање на ритамот по волан. Размислувам што сакаше да каже. Да не се обидувам да бидам секогаш толку...Толку доминантна? Толку заштитнички настроена? Толку самоуверена? Што е тоа што таа го знае за мене, а јас не знам дека го знае? Пак ѝ го правам она со косата, она со увото. Се помрднуваме од место и излегуваме од гужвата. Автомобилот кашла, како да му е тешко да се помрдне. Вистинската причина за таквото брмчење, всушност, не е мрзата на машината да го продолжи патот, туку возачкото неискуство на Ирина. Нејзините очи не се на патот, туку на контролната табла. Дури откако ќе го види бројот на вртежите, ја зголемува брзината. Мора да го слушаш моторот, автомобилот знае да ти каже што му треба, помислувам да ѝ кажам, но секако, не зборувам. И онака е доволно напната заради средбата со моите.

-Јас не се сеќавам на педесеттиот роденден на мајка ми - вели, како да знае за што размислувам.
-Како?
-Така. Беше пред две години, толку знам, но немам поим што прававме и дали го славевме.

Веројатно не го славеле. Брат ѝ на Ирина живее надвор и ретко го посетува домот на родителите. Ирина е столб на семејството. Кревок столб, ти се чини дека ни велосипедот не можеш да го потпреш на него, но кога ќе ја запознаеш сфаќаш дека е способна и за поголеми земјотреси. Мајка ѝ и татко ѝ би се развеле да не е таа. И ќе се разведат, кога ќе замине од кај нив. Ќе биде тоа крај на нивниот компромис што го нарекуваа брак. Иако со тоа симболично заминување на нивното помало дете од куќата нема да престанат да бидат родители, ќе го прекинат своето формално заедништво и ќе отидат онаму каде што со срцата и со мислите веќе и се.

-Страв ти е?-прашувам.

Таа вели дека ѝ е, иако не знае дека ја прашав дали ѝ е страв од тоа што нејзиното семејство ќе се распадне во оној момент кога ќе им го сврти грбот. Мисли дека ја прашав дали ѝ е страв од ова патување и од нашата одлука конечно да им кажеме, на оваа прослава на педесеттиот роденден на мајка ми да им кажеме на сите, на мама, на тато, на дедо, на Аида и Аднан, на сите да им кажеме...

-Ма, тоа е нормално. Тоа да ти е страв. И мене ми е - тивко одговарам.

А не ми е страв. Од тоа не ми е. Страв ми е од есента, страв ми е дека ова лето брзо ќе помине, страв ми е дека со мене нема да издржи уште долго, или, уште полошо, дека ќе се разбуди едно утро кога ќе има педесет години чекајќи повод да си замине од мене.

-Ај застани на првата пумпа, плиз... - едвај прозборувам.
-Зошто?
-Малку ми се лоши.

Го запира автомобилот и јас излегувам. Вдишувам воздух, таа излегува со мене и ми ја става раката на рамото. На лицето ѝ го гледам тоа чувство на одговорност, иако знае дека сето ова не е од лошото возење, трускањето со колата и невештото избегнување дупки на патот. Ми нуди јас да возам понатаму, но одбивам лута на самата себе. Повторно успеав да ја растажам. Вади цигара и ја запалува.

-Пак не си сигурна дека го сакам тоа - ме прашува, поточно, повеќе како да констатира, додека втренчено гледа во подарокот затворен во автомобилот.

Не сум сигурна. И не се чувствувам повикана да одговорам што било на ова нејзино прашање, ако воопшто е прашање. И таа знае дека не сум сигурна. Знае дека мислам дека го прави тоа заради мене, а не дека навистина го сака тоа. А не сакам да го прави тоа заради мене.

-Не сакам, не сакам да го правиш тоа заради мене, не сакам да ти биде жал, не сакам за пет години да ми кажеш дека сум ти заебала пет години од животот, не сакам да кажеш дека си жртвувала сè, бидејќи си ме сакала и дека си можела со сите, со кој било, со мажи, фраери, ебени фраеришта, а дека ти, ете, си се одлучила за мене и дека сите си ги избркала од себе, и фамилијата, која се распаднала, нормално, кога слушнале, и сето тоа повторно заради мене! Заради мене!

Како и обично после ваквите ерупции, стојам скаменето, несигурна дека го изговорив сето тоа. Можеби само размислував, можеби и не кажав баш сè и баш вака?
Ја фрла цигарата на асфалтот и ја гледа како догорува. Потоа ја подига главата и ме погледнува. Очите ѝ се уморни од возење, од трема, од страв. Очекувам дека ќе каже купишта навреди. Очекувам дека, ако веќе не сака да ме навредува, барем презриво ќе ме погледне и ќе ме остави тука, на пумпата, и ќе се врати додека уште може, ако ништо друго, ќе го спаси бракот на своите родители. Не добивам ништо од очекуваното. Ја добивам Ирина. Влегуваме во колата, во тишина. Ја зема мојата дланка и ја става на својата нога. Од мазната кожа пробиваат остри влакненца и ме боцкаат.

-Мислиш дека ќе ѝ се допадне подарокот - ме прашува додека го пали автомобилот.

Откако почна сè, повеќе од допир и повеќе од сè друго, сакам да ја гледам и на нејзиното тело да ги пронаоѓам своите недостатоци, грубите остри влакненца на нозете, црвените задебелувања околу колковите, раните од влакната чијшто корен останал заробен во телото...

-Ќе ѝ се допадне - одговарам спремна по втор пат да тргнеме на истото патување.


Превод: Николина Андова
Слики: Jeremy Enecio


Ламија Бегагиќ (1980) Пишува за деца и возрасни. Родена е во Зеница. Ги објавила збирката кратки раскази Годишнина од матура , 2005. истовремено во Белград (Ренде) и Сараево (Омнибус) и збирката кратки раскази Еднонасочно, Fabrika knjiga 2010. Уредник е на детските весници Kolibrić, Palcić и 5plus. Го уредувала книжевното web списание Омнибус и Književni žurnal. Два раскази („Бог, jazz и уште нешто или просто Ена и јаболкото“) се објавени во зборникот „Бун(т)овна п(р)оза“. На натпреварот „Ekran priče _02“ ја освојува првата награда во конкуренција од 1209 раскази за расказот „Дваесет и седум“. Расказот „Еднаш ќе научам да танцувам“ е вклучен во зборникот „Poqeerenе priče“. Избор од нејзините раскази се најде во антологијата на ex- yu младите автори „Na Trećem Trgu“. Добитник е на специјалната награда на Фондацијата Фарах Тахирбеговиќ „за придонес во развојот на издавачката дејност, книжевноста, библиотекарството и општата култура“. Живее во Сараево.

Слични содржини

Квир / Книжевност
Квир / Книжевност
Квир / Книжевност
Квир / Книжевност
Книжевност
Квир / Книжевност
Квир / Книжевност

ОкоБоли главаВицФото