Снешко

21.06.2016 12:29
Снешко

За разлика од депресијата, несоницата секогаш настапува неочекувано. И не толку често. Во тоа се состојат нејзината сила и убавина.

Тоа беше обична јапонска зимска ноќ: влажен мрак зад лизгачките прозорци, сонливо гракање на враните во гранките од акација, смеа на две девојки кои доцна се враќаат на ’рѓосан велосипед што чкрипи, шум на последниот трамвај, удобна токиска населба Кичижјожи со мали куќи. Во една живеев јас: руски писател кој во понеделниците и средите на молчеливите јапонски студенти им раскажува за прекрасниот но безумен великан наречен Руска Литература.

Го запалив светлото и погледнав на часовникот: три часот и две минути.

- Добра ноќ – засипнато си посакав себеси.

Станав, облеков летно кимоно, по монтажните скали се спуштив од спалната и запалив светло во дневната соба. Од ниското масиче зедов пластично шише со зелен чај, сипав, се напив. Си ги протрив слепоочниците со врвовите на прстите. Со несоницата (како и со депресијата) не треба да се расправаш. Во спротивно, од ќудлив ангел кој повремено се спушта од небесата ќе се претвори во чудовиштен сосед-идиот, кој секоја ноќ ќе се втурнува во вашата врата со букет кошмари. Затоа не треба со работа да се оградуваш од несоницата. Тоа може да ја навреди. Ама да се начукаш со неа, е тоа е свето дело.

Појдов во мојата малечка јапонска кујна и го отворив фрижидерот. Извадив полулитарско шише „Московскаја“, сашими од туна и тегла германска кисела зелка (не продаваат руска во Токио). Го пренесов сето тоа во дневната, седнав, си сипав вотка, зедов дрвени стапчиња и го вклучив телевизорот. Ноќната телевизија во Јапонија е многу посмирена од дневната. Таа ноќ го прикажуваа подводниот свет. Една докторка со речиси сексуален восхит го коментираше процесот на размножување кај раковите. Сипав вотка во кинеска чаша од шлифувано стакло што ја купив во кинескиот кварт во Јокохама и испив во чест на здравјето на новородените ракчиња. Почнав да мезам сашими и зелка, размислувајќи за тоа дека раковите, во суштина, се рамноправни жители на планетата Земја, како нас, но дека поради некоја причина политичката коректност не важи и за нив. Или, поточно, важи, но со двојни аршини.

Во тој миг надвор светна молња. И загрме гром.

Бура во јануари?

Ја потргнав завесата, го повлеков налево прозорецот на лизгање. И се израдував: снег! Густ, со големи и влажни снегулки. Снегот во Токио претставува редок подарок. Посебно за мене, Русинот.

Стоев на отворот од прозорецот-врата, восхитувајќи се како белината брзо ги проголтува поткастрените грмушки и тревата и како се лепи за стеблата на дрвјата. Снегот за мене секогаш претставува празник. Тој го сокрива земскиот срам. И потсетува на Вечноста. Кога надвор врне снег – велелепно пишувам.

Но токискиот снег не се задржува долго. Денот минал и снегот веќе се стопил. Посакав да го зачувам тоа делче од далечната Русија – земјата на Снегот, на Вотката и на Крвта.

- Ќе направам снешко! – гласно решив. И веднаш се фатив за работа: излегов надвор и почнав да тркалам снежни топки. Снегот беше мек, влажен и лесен како памук. Но тоа беше СНЕГ!

Руски писател во летно кимоно прави снешко среде ноќ во Токио – може ли нешто да биде поневообичаено од тоа? Само јапонски поет во бунда од волчешко крзно кој вежба потези со меч на ледот од замрзнатата Волга. И правев снешко, како во детството – исклучувајќи се од сè околу себе.

Снегот престана да паѓа, а се појави големата и бела јапонска месечина. Го осветли пејзажот што беше посолен со снег. Беше неописливо прекрасно.

Снешкото брзо се исправи. Му ставив морков наместо нос, му ја ставив мојата летна јапонска шапка на главата, го нареков Васја и влегов во куќата.

- Треба да се пие со Васја. Тогаш рускиот сон веднаш ќе ме совлада – решив.

Најдов втора чаша. Го зедов шишето. Се вратив кај вратата.

И тогаш започна ТОА. Подот се заниша: еднаш, двапати, трипати. Заѕвечкаа стаклата на прозорците, затрескаа садовите во шкафот.

Земјотрес. Доволно силен. Посилен од оние редовни потреси што се случуваат по двапати месечно во Токио.
Се бев навикнал на тие потреси. На оние послабите. Но кон силниот земјотрес ми беше тешко да се навикнам: за жал, стравот беше посилен.

Нозете сами ме понесоа во дворот. Таму се нишаа дрвјата, столбовите и крцкаа заспаните куќички. Се најдов седнат на снегот покрај Васја. Го прегрнав, гледајќи во моето растреперено живеалиште.

Уште неколку секунди – и ноќниот земјотрес заврши.

Се вратив дома.

Пцуејќи на руски, со делумно растреперена рака ја наполнив чашата со вотка. Излегов во дворот кај Васја. Чукнувајќи со со неговиот вегетаријански нос, ја испразнив чашата. Клекнав.

Наоколу сè беше толку убаво и тивко што солзите сами ми навреа на очи. Полната месечина со расеаните ѕвезди свечено висеше над заспаното Токио.

Васја стоеше покрај мене, со мудроста на Буда кој го набљудува она што се случува. Вотката брзо подејствува и посакав да му раскажам многу нешта: за кревкоста на земјата по која чекориме, за осаменоста, за шизофренијата на писателите, за Русија којашто одовде, од Јапонија, наеднаш можев добро да ја видам, за месечината, за тоа дека ние луѓето, всушност, малку се разликуваме од раковите.

Но Васја ме разбираше без зборови.

Тогаш го замолив да ми каже нешто важно, некаква тајна. Го прилепив увото до неговата студена уста. И слушнав:

- РУСКАТА ЛИТЕРАТУРА УМРЕ!

Се вкочанив. За мене, рускиот писател, тоа беше покана за смртна казна. И ја положив главата на невидливиот трупец.
Но Васја наеднаш додаде:

- ДА ЖИВЕЕ ЛИТЕРАТУРАТА!

Смртната казна се замени со доживотен затвор.

Таа снежна токиска ноќ сфатив сè. Од руски писател станав само писател. И се смирив.

И веднаш ми дојде сонот. Се качив во спалната, се струполив на креветот и заспав како заклан.

Утредента јапонското сонце го растопи снегот. И вечерта од Васја останаа само шапката и морковот.

На тој начин рускиот снешко на јапонска земја ми откри една мошне важна тајна.

Превод од руски јазик: Ѓорѓи Крстевски
Слики: Јуриј Шведоф

Владимир Сорокин (1955) Современ руски постмодернистички писател и драматург. Автор е на петнаесетина романи, десетина драмски текстови, седум сценарија за филмови, а пишувал и либрета за опера и голем број статии во разни списанија во Русија и светот. Има илустрирано повеќе од педесет книги. Важи за жесток критичар на власта на Путин. Дел од неговите дела биле забранувани во времето на СССР. Книгите му се преведени на петнаесетина јазици.

Слични содржини

Книжевност
Книжевност
Книжевност
Книжевност
Книжевност
Книжевност

ОкоБоли главаВицФото