Токсична мода

Со овој напис би сакала да го свртам вниманието кон модната индустрија. Дури и ако ви се познати документарните филмови како Fashion’s Dirty Secrets (Валканите тајни на модата), вреди да се потсетиме на некои факти, бидејќи пишувањето и ширењето информации исто така претставува облик на активизам.

Покрај нафтената индустрија, модната индустрија е еден од петте најголеми загадувачи на животната средина во светот. Глобално, секоја година произведуваме повеќе од сто милијарди нови парчиња облека од нови влакна. Помеѓу 2000-тата и 2015-та година, бројот на глобалната продажба на облека се удвои. Како последица на тоа, само во Обединетото Кралство повеќе од триста илјади тони стара облека, во вредност од дванаесет и пол милијарди фунти, заврши на отпад. Таа облека завршува на депонија, каде при распаѓањето го испушта стакленичкиот гас метан. Поголемиот дел од таа облека сè уште би можела да се носи.

За производство на оваа запрепастувачка количина облека се користи огромна количина токсини. Реката Читарум во Индонезија, која локалното население ја користи за водоснабдување, се смета за најзагадена река во светот. Таа содржи токсични нивоа на жива, кадмиум, олово и арсен, кои секојдневно ги испуштаат четиристотини фабрики. Шеесет и осум проценти од овие фабрики се производители на текстил, кои секој ден фрлаат околу двесте и осумдесет тони токсичен отпад во реката!

Еден од најлошите материјали во однос на токсичните нуспојави е памукот, кој сочинува четириесет и три проценти од вкупната облека, бидејќи неговиот производствен процес е исклучително загадувачки и бара огромни количини вода. На пример, за одгледување памук потребен за производство на само еден пар фармерки се користат повеќе од петнаесет илјади литри вода, а за само една маица до две илјади и петстотини литри чиста вода – количина што на едно лице во Африка му е потребна за преживување во текот на четири месеци. Одгледувањето памук е главната причина за пресушувањето на Аралското Езеро во Казахстан, кое во 1960-тата година беше четврто најголемо копнено езеро во светот со површина од шеесет и осум илјади квадратни километри, а денес е сведено на мал дел од својата поранешна големина.

Исто така, производството на памук е одговорно за осумнаесет проценти од употребените пестициди во светот и дваесет и пет проценти од вкупните инсектициди. Иако не ја јадеме нашата облека, нашата кожа апсорбира траги од овие хемикалии додека ја носиме. Но најлошото е тоа што луѓето кои работат во производството на памук се трујат поради употребата на огромни количини пестициди. Дури и во САД, повеќе од десет илјади американски земјоделци умираат секоја година од канцерогени заболувања поврзани со овие хемикалии. Покрај тоа, луѓето кои немаат друг избор освен да ја користат водата од изворите во близина на полињата со памук се изложени на сериозна опасност од внесување пестициди што завршиле во почвата.

Сега кога го знаеме сето ова, можеме ли навистина да продолжиме со нашиот вообичаен начин на живот како да не знаеме ништо? Можеме ли навистина да бидеме среќни со евтино купената облека ако вистинската цена на нашата нова набавка се милиони литри чиста вода, загадена со токсични хемикалии за да се одгледаат влакната и да се обои ткаенината?

Ако знаеме, не можеме да се преправаме дека не знаеме. Барем не како морални суштества. Не можеме да се ослободиме од нашата одговорност велејќи дека не можеме да го промениме системот. Промената се случува ако почнеме да ги правиме нештата поинаку, ако тоа го живееме секојдневно. Секој поединец придонесува или кон проблемот или кон решението. Според Кантовиот категорички императив, пред секое дејство треба да се запрашаме дали последиците би биле добри ако секој постапува на истиот начин. Ирокезите, домородните американски Индијанци, даваат многу сличен совет: при секоја одлука треба да размислиме како тоа ќе влијае на седмата генерација после нас.

Време е да го примениме она што го знаеме. Притоа, не мислам дека треба да одиме во парталави алишта. Но сите можеме да купуваме помалку, да купуваме органски памук, да купуваме во продавници за половна облека или да разменуваме облека. Колективно, разликата би била огромна.

Извор: https://nova-akropola.com/