Вештачката интелигенција и позицијата на уметниците

27.02.2025 03:13
Вештачката интелигенција и позицијата на уметниците

Вештачката интелигенција (анг. artificial intelligence, односно ВИ) пред неколку години почна да ги менува нашите животи и да воведува револуција во речиси секој сегмент од деловниот свет, вклучувајќи го и светот на уметноста. Од генерирани слики до генерирано компонирање музика, улогата на вештачката интелигенција во креативните области брзо се шири и станува сè поважна. Додека некои уметници ги прифаќаат овие технолошки иновации како нови алатки за креативност, други се плашат дека ВИ може да ја намали вредноста на човечката уметност, да ги замени традиционалните улоги или да предизвика проблеми во однос на сопственоста и оригиналноста. Како што ВИ станува сè повешта и подобра во својата работа, улогата на уметниците се менува на сосема нов начин.

Вештачката интелигенција како креативна алатка

Едно од најзначајните влијанија на ВИ врз уметниците е нејзината улога како алатка. Постојат различни програми кои им овозможуваат на уметниците да генерираат сложени слики, да манипулираат со фотографии и да експериментираат со нови стилови. Овие алатки можат да го забрзаат креативниот процес, нудејќи брзи решенија, автоматски подобрувања и стилски сугестии кои би им одзеле многу повеќе време доколку ги изработуваат рачно. Покрај тоа, софтверот базиран на вештачка интелигенција во сферата на филмот на уметниците им овозможува да ги компонираат, монтираат и усовршуваат своите дела поефикасно и побрзо од порано. ВИ не само што ја имитира креативноста, туку и ја проширува човечката имагинација, овозможувајќи им на уметниците да истражуваат нови форми на изразување кои претходно беа недостапни.

Предизвикот на оригиналноста и автентичноста

Иако ВИ може да им помогне на уметниците, таа исто така отвора прашања за оригиналноста и автентичноста, но и за психолошкото влијание на уметноста врз луѓето. Генерираните уметнички дела често се создаваат со користење големи бази на податоци од постоечки дела, што доведува до дебати дали овие продукти се навистина оригинални или се само деривати на човечката креативност. Некои уметници тврдат дека генерираната содржина нема емоционална длабочина и личен допир што произлегува од човечкото искуство, што ја прави помалку значајна и вредна на симболичко ниво. Покрај тоа, прашањата за интелектуалната сопственост стануваат сè поизразени кога ВИ создава уметност врз основа на постоечки дела, понекогаш без соодветно признание или надомест за оригиналните автори. Како што ВИ продолжува да се развива, ќе биде неопходно да се воспостават правни и етички рамки кои ќе ги заштитат уметниците и ќе инсистираат на одговорно користење на генерираната уметност.

Влијание врз работните места

Вештачката интелигенција исто така го менува процесот на вработување во уметничкиот свет, носејќи и предности и недостатоци за уметниците. Од една страна, алатките базирани на ВИ на уметниците им овозможуваат да создаваат дела побрзо и полесно, потенцијално намалувајќи ги трошоците и зголемувајќи ја продуктивноста. Сепак, генерираната содржина може да замени одредени улоги во индустрии како што се графичкиот дизајн, илустрацијата и дигиталните медиуми, особено за оние што со години и децении користат моливи и хартија за печатење, чиј резултат никако не може да се преслика со вештачка интелигенција. На пример, компаниите можат да користат генерирани логоа или фотографии наместо да ангажираат дизајнери, што доведува до намалување на бројот работни места. Предизвикот за уметниците е да се прилагодат на овие промени, развивајќи вештини што ВИ не може да ги создаде, како што се емоционалната длабочина и уникатниот уметнички израз што ги препознава публиката.

Вештачката интелигенција и промената на дефиницијата на уметноста

Како што генерираните дела стануваат сè поприсутни, се поставува прашањето за самата дефиниција на уметноста. Традиционално, уметноста се смета за израз на човечката мисла, емоции и култура, и тоа насекаде низ светот каде што мигрираат луѓето. Меѓутоа, со оглед на тоа што ВИ може да создава импресивни визуелни и музички композиции, како и визуелно привлечни секвенци што се користат во филмската и телевизиската уметност, некои критичари тврдат дека ВИ треба да се смета за полноправен уметник. Други веруваат дека AI треба да се гледа како алатка, а не како самостоен уметник. Оваа дебата ја обликува перцепцијата на уметничката вредност и отвора прашања за тоа како ВИ треба да се гледа во иднина. Како што напредува технологијата, општеството ќе мора да одлучи како ќе ја дефинира креативноста во ера кога машините можат да создаваат уметнички дела што можат да се споредат со ремек-делата што луѓето ги создавале со векови и кои ја дефинирале нашата цивилизација.

Етички и правни последици

Појавата на ВИ во уметноста исто така носи етички и правни предизвици што треба да се решат. Генерираната содржина често ги заматува границите на авторските права, што доведува до спорови за сопственоста. Ако ВИ создаде слика, видео или песна, кој има право на тоа дело – уметникот што управувал со вештачката интелигенција, компанијата што ја развила оваа технологија или самата вештачка интелигенција? Некои правни системи веќе истражуваат начини за да ги заштитат уметниците од плагијат и да им обезбедат соодветен финансиски надомест. Покрај тоа, етичките импликации на користењето на ВИ за имитирање стилови на починати уметници отвораат прашања за уметничкиот интегритет и зачувувањето на културата. Како што генерираната уметност станува сè поприсутна, ќе биде неопходно да се развијат регулаторни политики што ќе овозможат правичност и ќе ги заштитат уметничките придонеси на истакнатите индивидуалци, особено во денешно време кога уметноста ни е потребна повеќе од кога било.

Вештачката интелигенција ја менува работата на уметниците на многу различни начини. Додека оваа технологија нуди нови алатки за уметниците, таа исто така носи предизвици во врска со оригиналноста и финансиските аспекти на уметноста. Како што ВИ продолжува да се развива, уметниците мора да најдат начини да ја искористат оваа технологија – било како алатка за подобрување на нивната креативност или не. Ако ги прифатиме иновациите, но и ја зачуваме суштината на човечката креативност, иднината на уметноста може да стане повозбудлива од кога било, што е резултат на кој сите се надеваме.

Слики: Myriam Wares

Извор: https://pulse.rs/

ОкоБоли главаВицФото