1011 hPa
66 %

10 °C
Скопје - Пон, 17.03.2025 09:12
Не се работи само за Доналд Трамп. Не се работи само за спасувањето на Украина, или за поразот на Русија, или за тоа како да се зголеми безбедноста на Европа, или за тоа што треба да се прави со Америка која станала дива.
Станува збор за светот што се преврте наопаку – мрачно, вознемирувачко, опасно место каде што договорите и законите веќе не се почитуваат, сојузите се разбиени, довербата е заменлива, за принципите може да се преговара, а моралот е валкан збор.
Тоа е грд, неуреден свет на сурова моќ, груба сила, себична ароганција, лукави договори и дрски лаги. Таков свет е на дело веќе некое време, а американскиот претседател е негов бучен претходник.
Погледнете ги проблемите еден по еден. Трамп е токсичен симптом на пошироката слабост.
Се разбира, тој е исклучително зол, бесчувствителен и неодговорен човек. Не се грижи за луѓето што ги води, гледајќи ги само како публика за својата вулгарна претстава.
Неговото незаслужено понижување на храбриот лидер на Украина, Владимир Зеленски, беше, како што рече, „голема телевизија“. Како претседател, Трамп има огромна моќ и влијание. Но, тој не е семоќен. Поразените американски демократи полека го пронаоѓаат својот глас.
Сенаторот од Конектикат, Крис Марфи, покажува како треба да се постапува. Не ја гризе усната. Не играјте според правилата што ги игнорира Трамп.
„Сите во земјава треба да бидат лути што Доналд Трамп стои на говорницата и ве лаже – намерно ве лаже“, налутено рече Марфи.
Трамп повторно беше во центарот на вниманието минатата недела кога го нападна Зеленски. Сепак, тоа не поминува без предизвици. Во Британија и САД се одржаа улични протести. Кампањата за блокирање на планираната државна посета на Трамп на Велика Британија се забрзува. Истражувањата на јавното мислење покажуваат зголемено противење.
Изгледа чудно да се зборува за „отпор“, како да се случува воена окупација во нацистички стил.
Сепак, отпорот кон Трамп е она што нашите лидери мора да го сторат. Најпочитуваната демократија во светот е заложник на екстремно десничарска група насилници. Нивниот лидер себеси се нарекува „крал“ и зборува за доживотно претседателство. Илон Маск и Стив Бенон поздравуваат со вкочанети раце.
Трамповите послушници ги напаѓаат државните агенции, судството и слободниот печат, тероризирајќи и заплашувајќи ги оние чија лојалност ја оспоруваат. Нивните пропагандисти, таканаречените технолошки барони, имаат домет на кој би му завидел и Јозеф Гебелс.
Исто како и рускиот диктатор Владимир Путин, Џеј Ди Венс, Трамповиот гласен убиец, води регресивна, антидемократска културна војна за „христијанските вредности“ и фанатизираното правоверие.
Украина, и покрај Трамповото предавство, останува симбол на отпорот. Украинскиот народ се бори за слобода, суверенитет и демократско самоопределување.
Прашањето е едноставно. Бидејќи веќе не можат да се потпрат на САД, европските лидери знаат што треба да направат: да испорачаат повеќе и подобро оружје за Киев, како што се проектилите Taurus; да обезбедат повеќе хуманитарна помош и финансии, добиени со конфискација на 300 милијарди долари замрзнати руски средства; и колективно да ги зголемат своите трошоци за одбрана. Од лидерите како што се Кир Стармер и Емануел Макрон, ни треба помалку учтиво подаништво и повеќе искрен пркос.
За да бидат ефикасни, европските лидери мораат да извршат заеднички притисок врз американската влада за да обезбеди кредибилни, долгорочни безбедносни гаранции за Украина и поддршка за сите сили што Обединетото Кралство и Европа ќе ги распоредат за надгледување на прекинот на огнот.
Разумно е да се очекува САД да ја поддржат европската мировна иницијатива. Ако не го направат тоа, не треба да се избегнува отворен прекин со Вашингтон.
Исто така, мора да се изврши поголем притисок врз Русија за да престане секојдневното масакрирање и бомбардирањето на украинските градови.
Путин би можел да ја запре војната денес – најпосле, тој е единствениот што ја започна.
Фактот што одбива да го стори тоа е доказ, ако воопшто беше потребен, за тврдењето на Зеленски дека не може да му се верува во ништо што ќе каже. Тој мора да биде притиснат уште повеќе.
Во моментов се случува спротивното. Воените аналитичари предупредуваат дека охрабрениот Кремљ, поттикнат од неслогата на Западот, би можел да ја засили својата офанзива на исток и да се обиде да ја искористи деморализацијата на Украина, можеби дури и да го обнови првичниот план на Путин за целосна окупација на земјата.
За да ги спречат овие сценарија, лидерите на ЕУ, кои повторно се состануваат во Брисел во четврток по разговорите во Лондон за време на викендот, мора конечно да ги закопаат своите разлики и да постават јасна граница.
Стармер вели дека тој и Макрон сега развиваат план. Водечките европски сили на НАТО треба да бараат моментален прекин на сите борби во Украина и Курск.
Тие треба да иницираат мировен процес што ги вклучува сите заинтересирани страни, без предуслови или претходни отстапки. Ако Путин одбие, тие мораат да ги повлечат своите дипломати, да ги затворат границите со Русија, да воведат забрана за нејзиниот извоз, да ги мобилизираат своите вооружени сили – и да постават рок за обезбедување воздушна одбрана за целата неокупирана украинска територија.
Русија мора да биде потсетена дека и Западот има заби – и дека, ако биде принуден, ќе се спротивстави на незаконската агресија на Путин со сè што има на располагање.
Доста беа Трамповите заплашувачки глупости за Трета светска војна. Путин е масовен убиец, а не луд убиец. Тој исто така е кукавица.
Со оглед на Трамповото предавство и заканите дека ќе ја намали воената помош, само силна, обединета Европа има шанса да го спречи поразот на Украина на бојното поле.
Ако Украина биде принудена да капитулира пред некаков договор со Кремљ и го изгуби својот суверенитет, тоа ќе биде катастрофален преседан за слободните народи насекаде – од Тајван и Тибет до Молдавија, Естонија, Панама и Гренланд.
Марко Рубио, побожниот државен секретар на Трамп, минатиот месец ја откри својата визија за светот во 21-от век во кој доминираат САД, Русија и Кина, и поделен според геополитичките сфери на влијание од 19-от век.
Беше неопходно да се обноват односите на САД со Москва, тврдеше Рубио, за да се одржи оваа моќна трипартитна рамнотежа на силите. Таква е поделената иднина што нè чека ако надвладее стратегијата за предавање на Трамп и тој и Путин ја распарчат Украина.
Таква глобална катастрофа е веќе предвидена. Во својот роман 1984, Џорџ Орвел опишува свет од ноќна мора поделен помеѓу три големи империи или супердржави, Океанија, Евроазија и Истоказија, кои намерно предизвикуваат постојани непријателства.
Нивните заеднички карактеристики се: тоталитаризам, масовен надзор, репресија, неморал, сурова нехуманост. Звучи познато?
Аналена Бербок, министерката за надворешни работи на Германија, земја што добро го познава фашизмот – и во минатото и во сегашноста – неодамна рече дека „започна нова ера на злото“.
Украинците, кои се под окупација, предобро се запознаени со злото што им се струполи врз главите. Ова е насилна, беззаконска дистопија кон која нè водат Американците во Овалната соба. Освен ако не бидат запрени. Освен ако не се бориме. Освен ако Европа не се спротивстави.
Сајмон Тисдал е надворешнополитички коментатор на Обсервер, а текстов е објавен во Гардијан.
Карикатури: Nick Anderson