Приказна за два хромозоми

Светот главно го управуваат мажи. Насилниците во семејствата најчесто се мажи. Мажите се значително подобри во сите спортови, вклучувајќи го и шахот.

Во првите две категории, основата на машката надмоќност лежи во тоа што мажите се физички посилни од жените и илјадници години ги туркале жените во подредена положба. Тие ги пропишувале општествените норми, законите и непишаните правила во кои жените по правило биле, а во многу општества сè уште се, губитници. Дури и во лулката на западната демократија, Атина, жените не смееле да излегуваат од дома, па затоа не можеле ниту да учествуваат во толку славената демократија. Бидејќи силата ги одредувала правилата, требало да се смири сопствената совест. Излезот бил пронајден во биологијата и религијата. Во нив биле најдени оправдувања преку тврдења, поткрепени само со догма, дека жените се создадени од некое повисоко битие за да му служат на човекот, односно на мажот, или дека се биолошки инфериорни во физичка, а особено во ментална смисла.

Многу од тие „вистини“ можат да се најдат во списи од стари мудреци кои се занимавале со теологија, државни работи и тогашната „наука“. Одеци од таквите истражувања можеа да се слушнат и во хрватското собрание, каде беа изговорени зборови упатени кон една пратеничка од страна на еден пратеник, кој ѝ рече дека мажјаците се мудреци, а нејзиното место е на душекот.

Ајде да видиме како стојат нештата со душекот. За да се зачува видот, жените се попотребни од мажите. Се разбира, тоа е груб биолошки поглед. Дали оваа сосема биолошка и морално неутрална вистина се одразува во реалниот живот? Што велат статистиките? Тие покажуваат дека, гледано во одредени региони, општества, држави, класи и религии, жените живеат подолго од мажите и подолго остануваат со здрав ум. Тоа не е специфично само за луѓето, бидејќи кај многу животински видови исто така се пронајдени слични статистики за должината на животот. Постојат многу научни, експериментални показатели дека мозокот на жените во староста е поотпорен на стареење. Истото важи и за памтењето.

Очигледно е дека постојат разлики меѓу половите и во староста. Полот го одредуваат икс (Х ) и ипсилон (Y) хромозомите. Мажите имаат Х и Y хромозом, а жените два Х хромозоми. Секој родител дава по еден Х хромозом. Во развојот, еден од двата хромозоми станува неактивен, бидејќи го покриваат разни протеини и мали рибонуклеински киселини. Долго време се сметаше дека тој неактивен хромозом е неважен. Всушност, сите женки на цицачите имаат два Х хромозоми, од кои едниот е неактивен.

Новите истражувања, објавени пред неколку дена во списанието Science Advances, покажуваат дека неактивниот хромозом се активира во староста. Ова е многу значајно откритие. Тоа значи дека се активираат одредени нови гени кои потоа ја регулираат продукцијата на протеините што преку различни процеси многу позитивно влијаат на когнитивните способности. Активирањето се случува во хипокампусот, мозочниот центар важен за учење и памтење. Се разбира, барем кај женките на глувците врз кои биле спроведени експериментите. Истражувањето недвосмислено покажува дека активирањето на неактивниот Х хромозом е клучно за менталното здравје и способностите на испитаните глувци.

Ако истиот феномен се потврди и кај луѓето, тоа би можело да објасни зошто жените живеат подолго и стареат побавно. Исто така, со познавањето на новите, активни гени и протеините што ги создаваат, би можеле да се отворат нови можности за одржување на здравјето на жените и нивно лекување. Бидејќи сите вести не се добри – жените почесто заболуваат од автоимуни болести. Како што покажуваат истражувањата, клучот е токму во Х хромозомот.

Глувците досега ни служеа добро, па можеме да се надеваме дека нивната приказна може да се преслика и кај нас. Разбирањето на биолошките разлики меѓу половите треба да води кон хармонизација на односите меѓу нив, како и кон почитување на фактот дека кај популацијата постои спектар на изразување на нивните карактеристики. Само на тој начин можеме да се приближиме кон поправеден свет и да ги минимизираме непотребните страдања предизвикани од неприфаќањето на комплексноста на човечките суштества.

Слики: Hilda Palafox

Извор: https://www.portalnovosti.com/