Латински цитати, изреки и фрази (11)

Magister alius casus.

Несреќите се втор учител.

 

Magister dixit.

Учителот рече.

Слепа доверба во авторитетот на учителот, каква што во антиката им се припишувала на питагорејците.

 

Magistra vitae.

Учителка на животот.

Вака Кикерон ја нарекувал историјата.

 

Magna carta [libertatum].

Голема повелба [на слободите].

Декларација донесена во Англија во 1215 година од кралот Џон I со којa нему му била ограничена кралската моќ, а на неговите поданици им биле дадени поголеми права и слободи.

 

Magni nominis umbra.

Сенка на големо име.

Изразот се употребува за луѓе што некогаш уживале голем углед и слава, а денес од тоа што некогаш биле останала само сенка.

 

Magno cum gaudio.

Со голема радост.

 

Magnus amor, magnus dolor.

Голема љубов, голема болка.

 

Maiora premunt.

Поважни нешта притискаат.

Изразот е апел да се остави сè друго и да се прејде кон нешто поважно и поитно.

Mala fide.

Со зла намера. | Злонамерно.

 

Maledicus ne esto.

Немој да бидеш клеветник.

 

Malesuada fames.

Гладот е лош советник.

 

Mali bibunt improbitatis fecem.

Злобниците го пијат талогот од својата злоба.

 

Malo etiam parcas, si una est periturus bonus.

Поштеди го [од смрт] лошиот човек, ако заедно со него треба да умре и некој добар.

 

Malo periculosam libertatem quam quietum servitium.

Повеќе ценам опасна слобода отколку спокојно ропство.

Зборови на Томас Џеферсон.

 

Maluerim veris offendere quam placere adulando.

Поскоро би сакал да навредам некого со вистина отколку што сакам да му се допаднам некому со ласкање.

 

Malum bene conditum ne moveris.

Не чепкај добро скриено зло.

 

Malum discordiae.

Јаболко на раздорот.

Причина или повод за голема кавга, предмет на спор. Алузија на златното јаболко што Ерида, божицата на кавгата, го фрлила на гозбата на боговите за време на свадбата на Пелеј и Тетида. На јаболкото пишувало „На најубавата“. Оваа постапка на Ерида предизвикала кавга меѓу Хера, Атена и Афродита, која довела до причините за Тројанската војна.

Malum nullum est sine aliquo bono.

Ниедно зло не е без некое добро.

 

Malus interpres rerum metus.

Стравот е лош толкувач на фактите.

 

Malus potentiae custos metus.

Стравот е лош чувар на власта.

 

Manus manum lavat.

Рака рака мие.

Услуга за услуга.

 

Margaritas ante porcos.

[Да се фрлаат] бисери пред свињи.

Да им се открива или да им се дава нешто вредно на луѓе што не знаат тоа да го ценат.

 

Maria montesque polliceri.

Да се ветуваат мориња и планини.

Да се даваат големи ветувања.

 

Marte et arte.

Со војна и со ум.

Марс е римскиот бог на војната.

 

Marte, non arte.

Со војна, а не со ум.

 

Mater dolorosa.

Ужалена мајка.

Богородица.

 

Mater saeva cupidinum.

Свирепа мајка на страстите.

Вака Хоратиј ја нарекува Венера, божицата на љубовта.

Materiam superabat opus.

Делото ја надминало материјата.

Вака се вели за уметничките дела што се одликуваат со голема вредност.

 

Maximum bonum est amicitia.

Пријателството е најголемо добро.

 

Maximum in eo vitium est, qui non vult melioribus placere, sed pluribus.

Многу греши тој што сака да им се допадне не на подобрите, туку на мнозинството.

 

Me mortuo terra misceatur incendio.

Кога ќе умрам, земјата нека се опожари.

По мене – потоп.

 

Mea culpa.

Моја вина. | Јас сум виновен/виновна.

 

Mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo.

Мојата совест ми е поважна од зборовите на сите луѓе.

 

Mea parvitas.

Мојата малечкост.

 

Mea pila est.

Топката е моја!

Јас имав среќа!

 

Medicina animi.

Лек за душата.

Натпис на влез на библиотека во древен Египет.

 

Medicus curat, natura sanat.

Лекарот негува, а природата лекува.

Кон десеттиот дел.

Слики: Староримски мозаици

Превод од латински и коментари: Светлана Кочовска-Стевовиќ

Извор за текстот: Латински цитати, изреки и фрази (Едиција Арго; Или-Или, 2023)