Да живее самоцензурата!

Здру­же­ни­е­то на но­ви­на­ри­те на Ма­ке­до­ни­ја, со завчерашниот до­го­вор со Вла­да­та за ви­си­на­та на каз­ни­те за кле­ве­та и нав­ре­да во та­ка­на­ре­че­ни­от ди­ја­лог за декрими­на­ли­за­ци­ја на кле­ве­та­та и нав­ре­да­та, при­фа­ти заме­на на те­зи. Ако се из­бе­ре ва­ков мо­дел на декриминали­за­ци­ја, ви­си­на­та на каз­на­та во­оп­што не е важна.

Име­но, со овој пред­лог не са­мо што не е од­зе­мен инструмен­тот за при­ти­сок врз ме­ди­у­ми­те, пре­ку туж­би­те за кле­ве­та и нав­ре­да, ту­ку нап­ро­тив, тој при­ти­сок уш­те по­ве­ќе е за­си­лен.

Наместо со укинување на клеветата и навредата како кривично дело да се создадат услови за поголема слобода на информирањето која е гарантирана со Уставот, ЗНМ влезе во пазарење со Владата за висината на казните.

Овој предлог го компромитира целиот процес на преговори меѓу ЗНМ и Владата и ќе донесе потешки последици и поголем ефект на заплашување.

Ос­вен Вла­да­та и по­ли­тич­ки­те и биз­нис-ели­ти, се­га и газдите на ме­ди­у­ми­те вле­гу­ва­ат во спре­га­та за цен­зу­ра. Со тоа што се вклу­че­ни во ли­ци­та­ци­ја­та на ви­си­на­та на казните, тие ќе има­ат ле­ги­тим­но пра­во да се ме­ша­ат во уре­ду­вач­ка­та по­ли­ти­ка на ме­ди­у­ми­те и де фак­то да одлучува­ат што ќе се об­ја­ву­ва, а што ќе се скрие.

Тоа што „та­ка би­ло се­ка­де“ не е оп­рав­да­ние, оти та­му влади­те, а и по­ли­тич­ки­те и биз­нис-ели­тите не ги злоупотребу­ва­ат туж­би­те за при­ти­сок врз ме­ди­у­ми­те, ка­ко што еви­ден­тно се слу­чу­ва во Ма­ке­до­ни­ја. За раз­ли­ка од прак­са­та во раз­ви­е­ни­те де­мок­ра­тии, во Ма­ке­до­ни­ја ни Влада­та ни судс­тво­то, а по пос­лед­ни­от по­тег бо­га­ми ни ЗНМ, не­ма да мо­же да га­ран­ти­ра­ат де­ка туж­би­те не­ма да се зло­у­пот­ре­бат. Нап­ро­тив, со овој за­кон са­мо се за­си­лу­ва спре­га­та за за­мол­чу­ва­ње на ме­ди­у­ми­те.

Во др­жа­ва во ко­ја про­сеч­на­та пла­та е 300 ев­ра; во ко­ја си­те биз­ни­си, вклу­чи­тел­но и ме­ди­ум­ски­от, за­ви­сат од милос­та на вла­де­јач­ка­та ко­а­ли­ци­ја без раз­ли­ка ко­ја во момен­тот е на власт; во др­жа­ва во ко­ја не­ма ни­ту ед­на стран­ска ин­вес­ти­ци­ја во ме­ди­у­ми­те; во др­жа­ва во ко­ја не вла­дее пра­во­то и не фун­кци­о­ни­ра суд­ски­от сис­тем; во држа­ва во ко­ја ни­кој не го по­чи­ту­ва за­ко­нот за сло­бо­ден прис­тап до ин­фор­ма­ци­и­те ни­ту, пак, е каз­нет за тоа, ваквата дек­ри­ми­на­ли­за­ци­ја на кле­ве­та­та ќе до­ве­де до владе­е­ње на са­мо­цен­зу­ра­та.

Без сло­бод­ни ме­ди­у­ми, не­ма де­мок­ра­ти­ја. Со за­мол­че­ни ме­ди­у­ми, за­ми­ра це­ли­от ја­вен жи­вот. За­ми­ра од­го­вор­нос­та и на по­ли­ти­ча­ри­те, и на но­ви­на­ри­те, и на си­те дру­ги субјек­ти во јав­нос­та. А нај­мно­гу ќе нас­тра­да јавниот интерес.

Редакција ВЕСТ

Илустрација: Питер Равн