За провинцијализмот, и за Скопје

Интересна колумна која го начнува прашањето за (густина на) населеноста во Скопје и влијанието на истата врз економскиот и социјален живот на Скопјани. Најпрво, сметам дека во колумната се споменати неколку урбани митови и тези кои се произволни и непоткрепени. Подолу ќе се обидам да ги разбијам митовите, еден по еден.
1.    „Огромната понуда од работна сила (во Скопје) ја собори цената на трудот, и тоа е стварност со која безмилосно се соочуваме.“
Според мене, оваа теза ја стигматизира заедницата на македонци мигранти кои дошле од помалите средини во Скопје и на индиректен начин во колумната се обвинети за економскиот колапс на Скопје. Фактот што некој по игра на случајот се родил во помала средина, не мора да ја одреди неговата/нејзината животна судбина и тој човек да биде врзан за тоа место.
Најпрво од правен аспект, универзалната декларација за човекови права од ОН ја гарантира слободата на движење и живеење во рамките на една држава (член 13). Истата декларација на ОН го гарантира човековото право на работа, слободен избор на работодавц, праведни и поволни услови на работа и заштита од невработеност (член 23). [http://www.un.org/en/documents/udhr/]
Граѓаните на ЕУ исто така уживаат загарантирано право да се движат и населат било каде во рамките на ЕУ. [http://ec.europa.eu/justice/policies/citizenship/docs/guide_free_movement_low.pdf]
Економскиот аргумент дека зголемената понуда на работна сила ја собори цената на трудот донекаде држи вода, меѓутоа мора да се напомене дека тоа е еден изолиран фактор од мноштвото други фактори. Цената на трудот е соборена од повеќе фактори: (1) слабата побарувачка за труд која се должи на погрешните макроекономски политики на Скопје со тоа што се инвестира во проекти кои немаат никаков поврат на инвестицијата и не креираат долгорочна вредност (на пр. Скопје 2014); (2) намалената куповна моќ на граѓаните поради стагнацијата во примањата наспроти галопирачката инфлација; (3) недоволно образувана и некфалификувана работна сила; (4) огромната корупција во јавниот и приватен сектор што Македонија дополнително ја прави неатрактивна за инвестиции; (5) невладеење на правото (слобода на говор, заштита од дискриминација).
Згора на тоа, зголемувањето на популацијата на Скопје само може да помогне од економски аспект, бидејќи се зголемува потрошувачката со тоа што поголем број на граѓани живеат и работат во Скопје и нивните примања остануваат во Скопје преку трошоците за живот, недвижности, плаќање на даноци итн. Со други зборови, мигрантите може само да ја зголемата економската „пита“ на Скопје. Истражувањата покажуваат дека намалувањето на густината на населеност ја намалува продуктивноста. Исто така, трендот во Америка е дека 8 од 10 граѓани живеат во урбани населби и дека густо населените урбани средини се попродуктивни, т.е. поуспешни. [http://www.clevelandfed.org/research/commentary/2011/2011-27.cfm].
 
2.    „Значи, Скопје и натаму ќе продолжи да биде магнет за македонските мигранти, ќе страда од прекумерна населеност, вишок на работоспособна популација, беспоштедна борба за работа и власт, а категоријата Скопјани ќе ја добие конотацијата што ја имаат и безбројни други градови во светот. Скопјани ќе бидат сите, не само оние по корен, туку сите што тука создаваат некаква вредност.“
 
Повикувањето на некакви „корени“ (родно место) како критериум на припаѓање на одреден град / заедница, ми делува некако непријателски настроено кон внатрешните миигранти. Доколку погрешно сум го интерпретирал контекстот на извадокот погоре, се извинувам однапред.
 
3.    “А што се однесува до фаќањето богати типови со т.н. - простете ми - голтање од првата вечер, за дијалектите, владеењето со ноќниот живот и сличните дребни нешта - тоа се веќе прашања на личен избор. Ама, сигурна сум дека општото култивирање, и искоренувањето на нашиот иманенетен провинцијализам и малограѓанштина, битно ќе ги редуцира и таквите, непријатни феномени.“
Авторката е контрадикторна сама на себе. Во последниот параграф изјавува дека го почитува правото на личен избор/одлука на другите, меѓутоа во целата статија ја стигматизира заедницата на мигранти во Скопје како виновна за економската криза со нивниот личен избор да дојдат да живеат во Скопје.
На крај, сметам дека внатрешните мигранти во Скопје се најмалиот проблем на Скопје. Скопје (како Македонија во мало) треба ушто многу да учи за демократија, владеење на право, човекови права, пазарна економија, за да биде метропола.
п.с. Сакам да видам некој доказ за тоа како Словенија ја менаџира густината на населеност, бидејќи авторката радо го цитира овој пример.
 
Голем поздрав и благодарам за вниманието.
 

DA se bide gragjanin e ideologija, toa ne e prosto lociranje spored mestoto na zhiveenje. Vo Amerika lugjeto shto zhiveat vo malite sredini se isto taka so gragjanska kultura. Vtoro, tochno e deka selskite sredini se povekje kje se napushtaat bidejki civilizacijata se rodila i prosperira koga se sozdale gradovite, tamu e obrazovanieto, naukata, umetnosta pogolemiot dopir na lugjeto i sl. Vo Makedonija osven Skopje i donekade Bitola nemame tipichno gragjansko zhiveenje i zatoa Skopje kje se polni. Problemot so dojdencite e vo toa shto tie ne gi prifakjaat pravilata na zhiveenje na eden grad tuku insistiraat na svoite selski naviki. Vo svetot e normalno da se odnesuvash spored pravilata na gradot vo koj shto kje se naselish, a za eden gragjanin ne e teshko da go prifati takvoto odnesuvanje bidejki dali zhiveesh vo London, Rim, Budimpeshta, Tokio, New York e potpolno seisto. Osnovnite gradski naviki se SEKADE isti.Kaj nas, ako mu prerechesh na nekoj od provincija i toa najdobronamerno, kje te pogledne kako neprijatel

Ај малку да бидам "devil's advocate"... :)

Зошто да запреме само на „дојденците“? Скопје „страда“ и од прекумерна населеност на ЛГБТ граѓани, пензионери, социјалци, маргиналци, моторџии, сеирџии, музички и естрадни „ѕвезди“, активисти за граѓански права... Па ова крај нема на „неподобни луѓе“ за Скопје кои го реметат мирот на „автохтоните и антички“ Скопјани. хахахахаха

нло-а, проговорете. насилно создавање еднаквост, ја руши слободата, според кант, како и принципот да се водиме од универзални акции, кои всушност се дискриминаторски за одреден сет на групи и поединци. детоквил патува на возраст 30, да ја анализира државата и судскиот систем на америка, мегаломанската држава што фунционира на основата пишувана во џеферсоновата декларација за еднаквост и другите будалаштии, вели: "овие плукаат", но, неговото аристократско држење измешано со луцидното пишување во 'демократијата во aмерика', тоа ќе го интерпрет-толкува како производ на новиот вирус, демократијата, како извод на поединци од паланката кои ги гуши паланката, како средина во која не може да се развие демократија, во која владее философијата на паланката; но тоа денес се потврди дека не е точно, имено, владата одлучи да не го негира постоењето на нло-а и поради тоа инсталира универзитети на сите наплатни рампи, пунктови за ментален разлад при измачување со книги (пикање на мозокот во вода 10 минути); кај нив се разви идејата дека има нешто што лета над нашите глави што е чудно и недемократско, на што не треба да се мисли, туку да се отспие без при тоа да се разговара, но ако демократијата постои и кај нло-ата, тогаш ред е прво нив да им се дае реч. граѓа е кратко од граѓанин, за изигрување гавран што ќе вика гра-гра, но ќе мисли на градба град, никако прованс, далечно од праз кој го има и во парис. у ред е да се плука, тоа ми беше муабетот.

Nekako imam vpecatok deka nekoi komentatori malku ja poznavaat "vnatresnosta." Cel zivot go pominale vo "nadvoresnosta" a komentiraat za "vantresnosta."
Vie stvarno mislite deka na 100km od Skopje vladee "druga kultura, drugi obicai, drug narod?"
Dali ke recete, rukite, racite ili racete,ne ve pravi podobro do drugite. Isti govan ste.
"Shaka jada i beda!"

СЕЉАНШТАААНА, У П.матер да ти се слоши..

Се тоа е (слабо) прикриен расизам: „јас сум подобар од тебе и заслужувам да добијам повеќе од тебе“.

Или „ми ја матиш водата“.

Статијава промовира прикриен/индиректен говор на омраза и ксенофобија кон „дојденците“.