Метастаза на привидноста

Неделава започна со една добра, една лоша и една трагична вест – покрај неколкуте трагични изминатата седмица. Вчера власта испрати по двајца специјалци за секој лекар и за секој член на Првостепената и Второстепената ревизиона комисија кои одлучуваат по барањата за инвалидските пензии. Тие луѓе истата вечер, како осомничени за проневера и земање мито, се најдоа пред истражен судија во Основниот суд Скопје 1.

Втората и симпатична, несреќна коинциденција (за уапсените можеби и добра вест) е интерпелацијата во македонското собрание на првиот човек на македонската правда, Михајло Маневски. Оваа ситуација дава надеж дека камерите не беа извадени само од собраниските сали, туку и од канцелариите на судот, и дека истражниот судија сношти одлучувал врз основа законот и доказите, наместо врз партиските директиви.

И третата трагична вест, со капацитет да биде занемарена од страна на медиумите (засега патемно спомната само од еден), а и од страна најголемиот број граѓани (иако поврзана со горните две информации), е веста дека во Крива Паланка по втор пат е претепан претседателот на невладината организација „Хоризонт“.

Напаѓачите не се познати, а многу веројатно нема да бидат фатени во догледно време. Од неколку причини: прво и најважно, специјалците се зафатени со тренирање строгост во Шутка и по македонските институции во коишто ја „сузбиваат корупцијата“. Второ, претепаниот Ивица Младенов верува дека е претепан поради „своите заложби за правата на пациентите и социјално загрозените граѓани“ и е човек кој во јавноста неодамна излезе со тврдења за скандали во Министерствата за здравство и труд и социјална политика. Младенов „се дрзнал“во јануари годинава да го обвини и директорот на Здравствениот дом во Крива Паланка дека правел незаконски набавки и да поднесе кривична пријава против МВР бидејќи „полициски инспектори му се заканувале дека ќе го убијат“ и зашто без налог влегле во неговиот стан. Министерството секако ги отфрлило обвинувањата од страна на Младенов, а презафатената министерка Јанкуловска изјави дека „новинарите не треба да му даваат публицитет на [овој] случај, кој ќе биде третиран како и сите други“.

Не само што, се чини, медиумите ја послушаа министерката ( патем се преокупирани со куп „скандалозни вести“ опремени со визуелни кадри како од холивудските филмови), туку случајот на Младенов, како и повеќето други, е игнориран и од институциите на системот чија задача е и да ги штити, а не само да ги апси граѓаните.

Младенов најверојатно ќе мора да се задоволи со фактот што и по вториот крвнички напад е сеуште жив, зашто полициските специјалци се зафатени со давање меѓусебна морална поддршка при апсењето на докторите. Па така, и нему нема да има кој да помогне како што нема да има кој да го разреши и неодамнешното убиство на 16-годишното момче, вработено во чајџилница во Арачиново, зашто специјалците беа зафатени со „успешната“ рација во Шутка. Кој му е крив на момчето што е внук на човек за кој во јавноста се шпекулира дека е поврзан со криминални пресметки. Кој му е крив и на Младенов што наместо да обвинува за криминал не учествувал во него – во тој случај ќе имаше двајца специјалци покрај себе кои ќе го штитеа не само од другите туку и од самиот себе.

Вака на обесправените граѓани во општеството им останува надежта дека неработливите, корумпираните и неодговорните во државната администрација и во институциите многу скоро ќе бидат уапсени до последен, па полицијата ќе може да се зафати со сопствената работа (да се надеваме дека нема некој скандал и во нивните редови, за кој наскоро ќе треба да увеземе специјалци).

Само што тогаш можеби ќе бидеме приморани да научиме и да сфатиме кои се вистинските одговорности и задачи на „властите“: од менаџерите, до директорите, претседателите и претпоставените во сите државни и приватни институции. Доколку набргу не ни стане јасно и транспаретноста не почне да значи ревизија на работата на менаџерите, и оценување на работата на директорите и министрите, кои повратно се обврзани постојано да ја следат и евидентираат работата на своите претпоставени, Македонија ќе се претвори во држава во којашто единствените коишто „работат“ се полицајците и вработените во државните затвори. Таму ќе виреат личности со некогашен капацитет и талент да бидат продуктивни, чесни и успешни граѓани, додека по улиците ќе се шетаат убијците на малолетни деца и тепачите на лидери на невладини организации.

Со други зборови, некој гадно се лаже доколку верува дека чесноста, ефективноста и работливоста во македонските клиники ќе ја поттикне со видео камери и лисици, наместо со контрола и побарување евиденција за работата на персоналот од страна на претпоставените во тие институции. Ако некој мисли дека може да ја уапси целокупната администрација одговорна за инвалидски пензии, а при тоа да ги одмине министрите чија задача е да ја надгледуваат нивната работа и со тоа да ги лиши од одговорност - тогаш гадно ги помешал лончињата. Оти некој очевидно не си ја знае работата кога дозволил целокупниот персонал во државна комисија да се претвори во криминална банда. Некој очигледно не си ја вршел работата, а по сè изгледа и не си ја знае работата, кога денес без срам и перде изјавува дека ќе прави ревизија и на пензиите издадени пред 2005 година. Работел ли некој нешто во Министерствата за здравство и во Труд и социјала изминативе четири години, освен што креирал работа за уважената министерка Јанкуловска која едвај чека да парадира со полициските комбиња?! Верува ли тој некој кој дозволил бројот на корумпиран персонал да ја достигне бројката од 40 (со капацитет бројот да се зголеми утре со најавеното продолжување на акцијата) дека си ја завршил работата? Можеби треба да му доделиме и медал? Или оригинал „ибло“ часовник?

Или можеби е попаметно да чекаме да се претвори целокупната држава во една криминална банда, па откако комплет ќе нè стават сите зад решетки, тогаш да им изградиме по еден споменик – и така и така се љубители на спомениците. Можеби е умно така да ја овековечиме државата за век и веков, оти како што тргнало тешко дека остана некој кој работи на иднината на таа држава.

слики: Eduardo Recife