Јазикот како лулка

Заробеничка на јазикот, каква што сум, отсекогаш ги сакав зборовите кои ја имаат слободата да бидат повеќе нешта, кои ги таат своите значења кога се сами, па им е потребен цел покривен контекст за да ги отскрие. Таков е и зборот лулка. Го сакам, зашто е и именка и глагол. И едно и друго. И тоа и потоа. И мир и немир, и спокој и дејство... Сред мноштвото зборови, во еден и да се спие и да се лулее, ко божем нема други зборови на светов и на веков...

Кога ја легнувам Мечтата, поважен ми е сонот отколку лулката. Зашто, сонот е таков и таков, а фактот дали лулката е дрвена, издлабена од парче дрво како чун; ткаена, па врзана за исчадените греди одовде донде или сплетена од врбови прачки, не му може којзнае што: нему, на сонот, но и нам, на Мечтата и мене, презаситени една од друга.

Единствена и вечна лулка ми е јазикот.

Ги врзувам зборовите (одовде донде) за исчадените греди во одајчето на спомените и знам дека мртвата рака на баба ми ДАНА ќе ме лулка над земјениот под свежо напрскан и сметен со крупна домашна метла. Мириса на сперушкани дуњи, на светнати бардачиња со тенки устинки и на тврд дијалект легнат во мека постела од чувства. Камарче со прозорско око наместо задно дно. Витражичка од весела, цветна басма, а над неа нечии нозе минуваат ли минуваат. Тоа е благодат за подрумските соби во кои престојува детството на многумина, стутулено во дречливите бои. Мртвата рака на баба ми ги стегнува усуканите краеви на лулката и таа се смирува. Значи, сум заспала во јазикот исткаен на домашен разбој со волнена преѓа, нашаран со боите што ги нема во секојдневието на ткајачката: розово, небесно сино и еротски зелено...

Кога, пак, ќе ги издлабам зборовите во форма на чун, како што Старите Римјани ги правеле лулките претворајќи парче борово дрво во постела за пловење низ јавето и низ сонот, се лулкам на некои древни води, омаена од смолата што се цедурка од моето мирисливо, пловно легло, лепејќи се за мене како мисла што не може да се откорне од мозокот. Удобноста ме потсетува на утробата на мајка ми ЗОРКА која секогаш стои на брегот и ми мавта, ми мавта... и кога ме гледа, но и кога сум далеку, далеку од нејзините очи, распливана или тукушто удавена во некое туѓо синило. Овојпат нема сперушкани дуњи, ни бардачиња, сегде околу чунот до бескрај се умножуваат рацете на мајка ми: шијат, плетат, месат, крпат, прават чуда од ништо, манџи од треви, чај од прегорен шеќер на комбинирана нафтена печка: ем што грее, ем што пече, со рерна доволно голема да ги потпикнеш и нозете (сосе чекорите) внатре кога ти е премногу ѕемно и кога индустриските чорапи на баклави стануваат предавници на твоите стапала. А надвор, се пласти снег на ќерами
дите во кои се џари прозорецот.

Најтешко ми беше кога зборовите ги плетев како врбови прачки, токмејќи лулка за ќерка ми МИРНА која допрва требаше да се роди и да се лулка. Врбите покрај Пчиња кои најдобро ги познавав, беа премногу тажни за неа, сакав ќерка ми да спие во плетена лулка, ама од ратан, од бамбус... од што годе што не расте покрај мојата река, ама дома имав само тони и тони тажни и влажни врбови прачки, половината удавени во речните порои и вртлози, а половината спасени од песните за суши, свадби и селидби на Радован Павловски. Модерниот мебел ме условуваше лулката за ќерка ми да ја сплетам по мерката на градот кој не го знае моето детство. Под неа, врз тврдиот дијалект легнат во мека постела од чувства, требаше да постелам килим од литературна љубов.

Единствена и вечна лулка ми е јазикот распослан од тврдиот дијалект на баба ми и мајка ми сѐ до странскиот јазик во кој живее ќерка ми.

Везови врз фотографии: Мана Моримото