Сексуалноста над рационалноста

Досега во јавноста имаме слушано за многу видови маргинализирани заедници по разни основи: сексуална ориентација, етничка припадност или социјален статус, возраст и боја на кожа итн. Дури и кога слушаме за сексуално маргинализираните заедници, тука најчесто се мисли на ЛГБТИ заедницата (лезбејки, геј мажи, бисексуалци, транс лица и интерсексуалци). Понекогаш тука се вбројуваат и сексуалните работници, но не нужно. Сексуално маргинализирана заедница се и педофилите, но, од политички причини, мејнстрим квир движењето ги напушти овие луѓе или барем не ги споменува толку често во дискурсот кој го промовира во јавноста. Како и да е, во ова четиво нема да ги разгледуваме нивните потреби и барања, бидејќи досега имало повеќе контроверзни дискусии на таа тема. Воедно, бидејќи тие се полнолетни и возрасни лица, „казните“ кои за нив ги избираат се повеќе од ужасни.

Соодветно на самиот поднаслов на мојов краток текст, сакам да кажам два-три збора за детската сексуалност и како на неа се гледа во општеството, глобално (иако немам соодветни знаења и познавања за да можам целосно да ја опфатам темата), но и локално (во оваа вукојебина). Имено, сите теоретичари, аналитичари и активисти за сексуалните слободи, за родовата рамноправност, за ЛГБТИ прашањата и за детските права никогаш немаат кажано ниту збор за детската сексуалност. Детето тука не го третираат како сексуално суштество, тие секогаш се позагрижени тоа да не е силувано, да не е заведено, да не е малтретирано, да не е вклучено во детска порнографија. И тоа е сосема во ред, тоа се легитимни и одлични забелешки на кои мора да се работи ако сакаме да имаме здрава иднина, односно иднина во која нашите деца би можеле некако да функционираат во ова капиталистичко и конзервативно општество кое налага одредени норми кои, независно од сопствената волја, мораш да ги почитуваш, барем во одредена мера.

За да го напишам овој текст бев поттикнат од многу работи, од некои изјави на еминентни шефови на катедри, ревносни борци за правда, пред сè конзервативци, кои, замислете, се дрзнаа да кажат дека оној кој имал секс на 13 години немал секс воопшто, туку бил искористен за да некој друг има секс со него, притоа не прашувајќи дали другиот имал 12, 15 или 55 години. Морам да признаам дека, дури и покрај моите крајно слободарски гледишта за слободите на човекот (а и детето е човек), мене би ме заинтересирало, пред да дадам суд колку бил стар партнерот на тринаесетгодишникот, како се запознале и можеби уште некоја друга информација која би се наметнала како важна. Сепак, морам да кажам дека првенствено би ги прашал обајцата дали слободно и по сопствена волја се впуштиле во сексуално општење.

Кога детето почнува да биде сексуално суштество?! Нема еден точен одговор. Најверојатно човекот уште од своето раѓање е сексуално битие, но, ете, некои тврдат дека подоцна се развива на тој начин. Она што сметам дека е точно е следново: нема точно определено време на сексуална развиеност, тоа се добива од раѓање и кај секој поединец е различна потребата – некои имаат либидо, некои не, некои се фригидни цел живот, други стануваат нимфоман(к)и. Табуизирањето на првиот сексуален чин се случува само во европската култура, истата таа табуизација не постои во повеќе племенски заедници во Африка, не постои кај некои народи во Азија. Тука настануваат проблемите кои ги мачат и децата, а и возрасните кои одлучуваат за нивното воспитување. На пример, според мене, покрај тоа што сеопфатното сексуално образование треба да е интегрирано во образованиот систем од самиот почеток, па дури и во предобразовните воспитни програми (детските градинки), треба да има и експлицитни објаснувања за тоа што е самозадоволување, секс, полови органи, репродуктивни органи, како да се задоволиш сам, а како со партнер при секс. Доколку програмата е насочена исклучиво кон превенција од сексуално преносливи инфекции и ХИВ или, пак, се базира на ставање на кондом на банана, сè е загубено. Децата си ги бараат своите врсници од истиот или спротивниот пол за да можат сексуално да се спознаат и тука нема ништо проблематично.

Неретко сум слушнал родителски разговори кои се однесуваат на некаква забрана за дружба со одредено дете бидејќи нивното дете со другото играло игри со разголување, со допирање (велат „допирање“, а мислат на триење со раце по гениталиите) или, пак, дека играле игри со бремени жени, што воопшто не е страшно бидејќи, ете, конечно, наместо секс, ќе се развие мајчински инстинкт. Тоа е сосема погрешно, тоа значи дека детето од најмала возраст бидува дисциплинирано во духот на родовите норми и стереотипи, и, најлошо од сè, сексуално репресирано уште пред да е свесно за тоа. Па така, подоцна, кога децата посакуваат да се впуштат во сексуални односи, наместо да се информирани за тоа, на момчињата претежно им е страв или срам да побараат, а во вакво конзервативно општество девојчињата се толку репресирани и дисциплинирани што претпоставувам дека до своето полнолетство чувствуваат притисок за воопшто трезвено да помислат на тоа… Кај ЛГБТИ заедницата, пак, верувам дека овој случај варира од едно до друго населено место во сооднос со пристапноста до квир места (барови, клубови итн.), а воедно со сексуалниот нагон, кој не ограничува, туку ограничува отвореното изразување на љубовта и емоциите. Сметам дека, од овие причини, тие можеби порано се впуштаат во сексуален акт, но не зборуваат за тоа, па затоа и немаме репрезентативен примерок за нив.

Високиот процент на малолетнички бракови во Македонија, како и висок процент на млади родилки, висока стапка на сексуално преносливи инфекции, не се должат на претераното сексуално уживање, туку на големата неинформираност, а воедно и репресијата која ја чувствуваат децата, првенствено од нивните родители, па од наставниците, од роднините, пријателите и од целото општество кое им забранува да бидат сексуални битија, а се и треба да им биди дозволено да бидат.

Со оглед на горе кажаното, претпоставуваме дека денес децата во основните училишта се самозадоволуваат. Притоа, претпоставката е дека тоа го практикуваат повеќе момците отколку девојките, а дека во средното образование почнуваат полека и сосема несигурно, неинформирано и репресирано да се охрабруваат сексуално да општат, па така, наместо да се истражуваат, тие доживуваат фијаско, како поради социјалниот притисок, така и од сексуалното незнаење, пред сè за самите себе, но и за партнерот.

Вториот дел од текстов е наменет за децата кои сакаат да имаат секс со возрасни, но нема да го анализирам возрасниот, само за да дискусијата не нè одвлече во непосакувани недоразбирања.

Што се случува кога 12-годишно дете ќе посака секс или барем ќе се задоволува на помислата дека има секс со 50 годишен маж или жена, па подоцна ќе посака истото и да го реализира?! Дали тоа дете има кому да се довери?! Мислам дека нема. Мислам дека кому и да каже во ваков систем на вредности ќе биде тотална пропаст за него. Ќе доживее исмејување, санкции, ќе биде отстрането како дегенерик, а можеби ќе почне да биде и физички малтретирано. Тоа е затоа што него не го третираат како сексуален субејкт, тоа е затоа што, доколку има секс со врсник, ќе биде искарано и означено како безобразно за своја возраст, а доколку има секс со возрасен, ќе биде силувано. Но, доколку изрази желба да има секс со возрасен (маж или жена), е тогаш ќе биде жигосано, ако не за навек, тогаш барем додека да се врати во нормала.

На децата им е забрането да се самозадоволуваат од најмала возраст, со сила им наметнуваат табу за првиот сексуален чин, па точно и поради тоа не знаат дали тоа што го сакаат е исправно или не. Јас сметам дека, ако го посакуваат чинот што се однесува на нивното тело, тогаш истиот е исправен. Нема ништо поисправно од тоа што те задоволува и те прави среќен.

Денес, во едно вакво конзервативно општество како нашето – а и во европското не можеме сосема слободно да зборуваме за сексуалната слобода на децата – мора да ги отвориме овие теми, не затоа што сме биле деца, па сега сакаме да им помогнеме или, пак, затоа што треба да зборуваме во име на децата, туку затоа што треба да престанеме да се мешаме во личниот сексуален живот на поединецот.

Се разбира дека и детето е поединец, но мора да се напомене и тоа дека детето не може да одлучува сосема самостојно бидејќи психофизички не е целосно оформено. Тоа значи дека детето не може своеволно да одлучи дали и со кого сака да има секс. Но, се поставува прашањето: што е своеволно носење на одлука? Дали сите луѓе своите одлуки ги носат своеволно? На пример, дали нечии туѓи ставови се разликуваат од евроцентричните во однос на сексот, дали во некои општества во Азија или Африка се табуизира првото сексуално искуство и дали истото го врзуваат со возраста или со физичкиот раст (кај жените – менструалниот циклус) и, конечно, дали културата на едно општество, нормите и правилата го уредуваат, на некој посреден начин ги предодредуваат нашите одлуки, па си земаме за право да ги коментираме и туѓите?

Сексуалноста не е рационалната компонента кај човекот. Сексуалната желба и потреба се можеби најирационалните карактеристики на човекот. Како пример може да се наведе дека, доколку тие би биле рационални и предводени од рационалната човекова размисла, тогаш во одредени ултраконзервативни општества не би постоеле геј мажи, тие со своето рацио, знаејќи дека ќе бидат линчувани, осудувани, репресирани, никогаш не би расудиле дека треба да се впуштат во коитус со друг маж. Но, нивната сексуална желба, потреба и нагон ги преиначуваат нивните рационални и секојдневни одлуки, па оттука сметам дека сексуалноста не може да биде анализирана низ призмата на рационалниот избор кој некоја индивидуа би требало да го стори, па макар се работи за првото сексуално искуство, за некој друг, сосема поразличен секс од оној кој некоја единка го имала до тој даден момент или, пак, за тоа со кого некој би имал секс.

Точно поради погоре споменатото не се согласувам дека возрасната рамка која ја нудат законските прописи, општествените норми и патријархалниот поредок како референтна временска дистанца до сексуалното општење е исправна. Тие забрани дополнително ги спречуваат сите луѓе, па дури и возрасните, сексуално да се ослободат. Тие норми ги дисциплинираат, репресираат и учат луѓето, од нивната најмала возраст, дека голотијата, допирањето и именувањето на нивните полови органи, сексот и слободата на движење на сопственото тело се нешто што не е својствено, нешто што е толку туѓо, па тие почнуваат да чувствуваат срам од себеси и пред себеси.

Следствено, денес не смееме да говориме дека некои луѓе избираат нешто самостојно, нивните одлуки се детерминирани и од членовите на нивното потесно и пошироко семејство, колегите, средината во која живеат итн. Апсурдно би било да се каже дека некоја девојка која живеела во рурална средина и чии другарки се омажиле и имале деца до 20-тата година од животот одлучила сама да се омажи на свои 16 години. Иако можеби нејзината одлука била сосема самостојна и независна од мислењето на нејзините родители или блиски, таа, сепак, немала можност да изгради поинакво мислење. Тоа е така затоа што така било исправно во тој случај, па, оттука, следува прашањето: тогаш, која е таа возраст која може со пропис или со општествена норма да се ограничи за да некој почне да се осознава?

Сепак, покрај сите овие правила, има отстапки кои не се незначајни во однос на правилата кои ги налага конзервативното општество за сексот и слободата. Денес, и покрај сите табуизирања на сексот и заложби дека треба навистина да се чека за првото сексуално искуство и дека некој треба да е добро подготвен (флоскулата „добро подготвен“ за прво сексуално искуство не можам да ја разберам бидејќи за сè што човек за прв пат не може да биде добро подготвен), па да има предзнаења за сексот и правилно да се заштити, не ја постигнаа својата цел, а тоа е затоа што сексот не е рационален продукт на општеството.

Сексуалната желба е ирационална – во спротивно, не би можело да се каже дека е едно од најубавите доживувања на човекот. Така, тезите дека пред секс секогаш треба да се размислува, дека секогаш треба да се користи соодветна заштита, дека треба да се внимава на менструалниот циклус, дека треба вешто и внимателно да се избере сексуалниот партнер паѓаат во вода. Сексуалните желба и нагон се поголеми од човековата рационалност.

Од сево ова го извлекувам заклучокот дека забраната за секс и de facto не може да опстои, па макар и да се работело за деца или за возрасни. Секој кој сака да има секс, ќе има. Можеби нема да биде комфорен кога ќе сфати дека ги прекршил општествените норми и правила или, пак, кога ќе сфати дека поради неговата возраст тоа е забрането, но во моментот на сексуалното општење нема ниту да му пријдат овие мисли. Затоа што човекот ужива во сексот и покрај тоа што може да се размножува, а не ужива затоа што се размножува.

Слики: Shiori Matsumoto

Извор: https://antropol.mk/