За вакви прасиња, нема лоша јазична помија!

 Веќе со недели ја слушам општо-патетичната дебата за Законот за јазиците и сите средновековни аргументи за или против оваа регулатива, на сите можни медиумски платформи. Голема драма – дури и Владата ќе ми ти се распаѓала по тоа прашање!

Ние сме едно општество што, и со идеите и со визиите, среќно си живее во 19-тиот век, како прасиња што со муцињата весело шлапкаат во топла помија, подготвени да си се занимаваме до бескрај со прашања – како ова, за употребата на јазиците – за кои, не следната генерација, тука веќе следната година ќе ни се смеат сите оние кои живеат во времето на глобализацијата и модерната технологија којашто решава вакви простачки политички агенди пред Зијадин Села, Талат Џафери или 200-те македонски интелектуалци, на пример, и да ги смислат!

Ако доволно го привлеков вашето внимание, сега ќе ви кажам на што мислам…

Секој полуписмен Македонец и Албанец (полека, не кревајте раце одма вие во власта и опозицијата, има и други такви!) може да повели и да седне пред „чичко Гугл“ и на тастатурата да исчука (на англиски, додуша): технологии за превод на јазици.

За помалку од една секунда (во мојот случај, 0,50 секунди, поточно!), јас добив 4.860.000 одговори. Што открива светот на новите технологии?

Во овој момент постојат десетици уреди, главно помали од кутија цигари (а некои и не се гледаат, бидејќи се ставаат ВО УВО, како преведувачката риба Бабел од култниот филм „Автостоперски водич низ Галаксијата“!), кои СИМУЛТАНО – значи, да повторам, СИМУЛТАНО, во исто време додека говорите – ви преведуваат од кој јазик сакате, на кој јазик сакате! Значи, од кинески на руски, од англиски на јапонски, од шведски на турски, од португалски на грчки… Разбирате?!

Еве, на пример, пробајте го моделот “ili” на компанијата Логбар, којшто е замислен да се носи околу врат и изгледа како елегантен, малку поголем, приврзок… Или моделот „Мегафон“ на Панасоник, кој е во употреба и развој уште од 2015 година… Или моделите на компанијата SpeechTrans, кои се замислени да се носат како рачни часовници, брошеви или нараквици… Или фасцинантните модели на компанијата Пилот… Или…

За инает, овде, нема да ви откријам колку чинат овие апаратчиња, но само ќе ви кажам дека дури и нашава мизерија од економска Македонија би можела, ако сака, да набави по едно такво јазично помагало за секој нејзин државјанин! Ете, толку чинат овие уреди.

Разбирате ли што сакам да ви кажам? Значи, секоја последна „шуша“ од државен бирократ(ка) во Берово или во Прилеп, кога ќе му дојде злобната армија Албанци за да го провоцираат со барање, според закон, да им зборува на „шиптарски“ – оти, како што е познато, Албанците се доволно будали да седнат во автобуси од Дебар и од Кичево и, бидејќи немаат друга попаметна работа, да отидат јазично да ги провоцираат Македонците во Берово и Прилеп! – ќе го вклучи ова апаратче на микрофон и – комуникацијата, со симултан превод на албански или на македонски, може веднаш да започне!

(Па, се разбира дека има и компјутерски програми кои целата таа комуникација, ако ви треба, ви ја вадат испечатена, а може и веднаш, покрај македонскиот и албанскиот, преведено на норвешки или на шпански, ако баш сакате!)

Следното логично прашање е: зошто нашите влади не носат одлуки за давање на државни субвенции, на домашни и странски компании, за вакви идеи, туку даваат стотици милиони евра само за тутуноберачи, воло-терачи и други „серачи“? Зошто Македонија да не биде заинтересирана за уште подобро хардверско и софтверско усовршување на оваа технологија, специјално за потребите на македонската мултијазична државна администрација?

Ете, можеби за ваква специјализирана технологија би можеле да станеме некаков мал, но релевантен центар во светот, со нешто да придонесеме за подобрата иднина на оваа избербатена човечка цивилизација!

Оти, со „надалеку прочуените“ македонски пиперки и домати, а ајварот и да не го спомнувам, видовме до каде се стигнува, така?

Ајде, сега, мирно продолжете си ја жолчната расправа за Законот за јазиците, се извинувам што малку ви попречив околу помијата, за тоа навистина вреди и за гуша да се фатиме!

Слики: Вася Ложкин
Извор: Цивил медиа