Кога Марија, Анета и Ели решија да пишуваат учебник

Седиме на пиво пред некој ден со еден мој пријател геј. Долго време не бил во Македонија. Се присетувавме на детството и на училиштето. Беше скромно дете. По сите општествено прифатени норми побајаги феминизиран. Сепак молчелив, повлечен, доста одмерен во комуникацијата со луѓето. Речиси секој голем одмор пред вратата ни јуришаа некои момци кои го чекаа да излезе за да го „расшамараат онака васпитно по малце“. Некои од нив првпат ги гледаше, некои ги познава единствено од разминувања низ ходниците. Никогаш не се беа скарале, препирале, ниту пак контактирале. Им пречеше тоа што им изгледаше „недоволно“ машки. Беа во некаква си месијанска фаза да го преобратат со ќотек, небаре нивниот машки углед им го руши неговото постоење. И точно, веројатно така го доживуваа. Ќотекот дури никогаш и не го доби. Ќе излезевме ние неколкумина и со една реченица редовно ги разубедувавме - зарем е некакво достигнување него да го истепате? И толку. Штом повторно ќе им ја истестиравме машкоста тие се повлекуваа. Глупа игра, ама се повторува во речиси сите училишта.

Додека пиеме пиво му го покажувам актуелниот учебник по педагогија за трета година гимназиско. Во делот насловен како „негативни појави на сексуалниот живот“ се наредени: проституција, полови болести, полово силување, хомосексуалност и лезбејство. Потоа хомосексуалноста е опишана на следниов начин:

„Хомосексуалноста и лезбејството се варијанти на полов нагон, и секако како опачини се манифестираат со свртеноста на индивидуата кон сексуален партнер од ист пол. Тоа може да биде присутно кај мажите и кај жените, но, сепак, кај жените е поретка појава. Меѓу така ориентираните лица и во двата пола има многу невротични и психотични личности. За сите спомнати негативни појави на сексуалниот живот се забележува дека учесниците на таков изопачен, неприроден и, што би рекле, ненормален сексуален живот се личности со психички потешкотии и пречки.“

Разговаравме на оваа тема смеејќи се на глупостите, заборавајќи дека на ова се учат средношколците во Македонија. Овој текст на крајот на краиштата го оправдува посакуваното „превоспитување со шамари“ на момците од нашето училиште. Млади и неуки, би рекле, па згрешиле метод; но идејата, според оваа логика, е сосема во ред. Затоа имаме во државава психијатри кои лечат хомосексуалци со хормонска терапија. Не дека други момчиња не биле малтретирани од други причини. Сепак, во ниеден учебник на овој начин не се оправдува таквото однесување. Во наше време не се сеќавам дека воопшто се тематизирала хомосексуалноста во училиштата. Другар ми се присети на балканските серии и српскиот мачо хумор. Сите се киневме од смеење кога некој маж ќе прозборуваше со пискав глас или ќе натегнеше хеланки. Тој ми вели дека на себе гледал како на многу смешно суштество. Неговата појава очекувано автоматски предизвикувала кикотење. Од тогаш многу не сме напреднале. Различностите сега јавно ги есапиме како изопачени, ненормални и неприродни појави.

Авторки на овој учебник се Марија Костова, Анета Бараковска, Ели Маказлиева. Овие три авторки пишувале учебник користејќи како референци свои лични ставови, предрасуди и стереотипи. Да им дадевте во тоа време на истите пилиштари кои чекаа да шамараат да напишат учебник ќе добиевте веројатно ист ваков текст. Разликата е во тоа што овие три авторки треба да се експерти во оваа област, а не нервозни, неуки пилиштари. Во 1993 хомосексуалноста е тргната од листата на болести во Светската здравствена организација. Таа се дефинира како една сексуална ориентација меѓу други, а не ненормална појава на лица со пречки и психички потешкотии. Дали оваа информација и после 16 години не стигнала до авторките на овој учебник? Авторките на ниеден начин не го потврдуваат тврдењето дека хомосексуалноста е повеќе застапена кај мажите отколку кај жените. Целиот овој текст е полн единствено со голи предрасуди кои секојдневно можете да ги чуете низ маалските муабетчиња. Зарем образованието треба да биде на ниво на лаички муабет? Има ли некаква ревизорска комисија која ги чита овие глупости пред да ги одобри за употреба во државно средно образование?

Овој учебник мора веднаш да се тргне од употреба. На авторките да им се забрани да пишуваат нови учебници, да предаваат во училишта и да им се проверат универзитетските дипломи. Не знам за вас, но јас сум песимист дека нешто од ова ќе се случи. Марија, Анета и Ели ќе си штанцаат учебници, Македонија ќе продуцира генерации чиишто знаења се потпираат на анахрони, застарени концепти, а ние ќе се тупкаме во гради дека сме најпаметни во светот... само светот тоа никако да го види. Да, да... и тогаш мрморецот почна да ја витка чоколадата...

Илустрации: Грегори Јакобсен