1015 hPa
76 %
10 °C
Скопје - Вто, 19.03.2024 13:59
Ова е ламент за фиксниот телефон, рапсодија за неговиот звук, ода за начинот на кој ги поврзуваше луѓето. Тоа се мали нешта кои ни недостасуваат. Телефонската врска беше клучна точка во домот, противотров за отуѓувањето и самотијата, и болеста на нашето време.
Сѐ уште ја слушам мајка ми во нашата куќа во Лондон како се јавува на телефонот со својот мелодичен глас, „еден-еден-девет-пет“. Потоа вели: „Дали е дома Роџер“?
Впрочем, луѓето примаа повици во нечие име! Преку таквите случајни средби беа вплетени во туѓите животи.
Мајка ми подоцна ќе ме прашаше: „Драги, која е Керолајн?“ Не можев да го избегнам прашањето колку и да се обидував.
Го гледам црниот телефон со бројчаник сместен на работ од прозорецот во средината на куќата. Сите се среќававме кај тој предмет. Ја гледам мојата парфемизирана мајка (користеше Ysatis, Givenchy) која ми ја подава слушалката. Тоа беа мали ритуали и ткиво кои нѐ поврзуваа во пресолипсистичкото време.
Телефонската врска беше нешто што се споделува. Разговорите се одвиваа во непланирани моменти.
Беше невозможно да се избегне прислушкувањето. Не можев да се јавам од мојата соба.
Сѐ уште имам фиксен телефон во станот во Бруклин. Лежи на приклучувачот како заборавен фосил. Се користи само неколкупати годишно, главно кога ќе го затурам или расипам мобилниот. Неодамна со него ја повикав ќерка ми.
„Чекај! Вау!“, рече.
Почекав. „Дали е ова фиксниот?“ Го признав своето враќање во каменото доба. „О, боже!“, рече. „Не можам да се сетам кога последен пат некој ми се јавил од фиксен телефон.“
Неодамна разговарав со мојата пријателка Рут Френклин, авторка на наградуваната биографија на Ширли Џексон. Ми рече дека се обидува да им објасни на своите тинејџери што е звук за повикување, но безуспешно.
„Не се сеќаваат на ништо од тоа“, ми рече. „Ми недостасува тој звук. Се отарасивме од фиксниот телефон зашто никој не го користеше.
Рут се присети колку била исплашена кога ѝ се јавило момчето и се јавила мајка ѝ. „Сепак, имавте некаква претстава со кого се гледаат вашите деца. Мобилните телефони ставија точка на тоа“.
Таквата телефонска врска нудеше стабилна поврзаност која се чинеше реална, наспроти разговорите со мобилните телефони кои можат да прекинат заради немање мрежа. Мобилниот телефон ни го донесе повторното бирање, понекогаш повеќепати. Изгубеното време (и загрозените аргументи) во фрустрирачките обиди повторно да се поврземе е немерливо.
Во светот на фиксните телефони имаше време. Излегувавме од дома, гледавме наоколу, гледавме луѓе, сонувавме, понекогаш се губевме, потоа го наоѓавме патот назад, низ прозорците од возовите ги гледавме дрворедите со тополи кои се нишаат. Времето течеше полека. Се развлекуваше, како празно платно.
Се случуваа искуства, не како нешто што ќе биде оценето со ѕвездички, ниту како вовед во барањето да дадете повратна информација. Тротоарите не беа пречки меѓу луѓето загледани во смартфоните.
Држењето беше подобро. Главите не беа наведнати кон палците.
Луѓето знаеја каде се наоѓаат во однос на другите места на мапата. Се соочуваа на одреден начин. Не беа сини точки кои како зомби се движат во системот за навигација. Ги памтеа броевите на туѓите фиксни телефони. На децата не им се закажуваше игра, туку излегуваа во населбите. Во тие населби си играа со децата на соседите. Никој не ги следеше од минута во минута. Со фиксните телефони дојде точноста. Ќе закажете состанок, се држите до тоа.
Деновите беа поструктурирани и подобро испланирани, имаа поголемо значење. Се сеќавам кога син ми ме праша како сум успевал да се најдам со некого во времето пред мобилните телефони. Едвај се сетив. Му реков дека едноставно се закажуваше средба на одредено место во одредено време. Не сум сигурен дека ми поверува.
Такво е времето во кое сме фокусирани само на себеси. Луѓето се изгубени во дигиталните лавиринти кои го одвлекуваат вниманието, а не пружаат никакво задоволство или стимулација.
Новата година е полна со нови прилики. Затоа напред, изненадете ги своите деца! Јавете ѝ се на баба ви преку фиксен телефон. Објаснете каков беше звукот при бирањето број. Кажете им дека тоа е вовед во нешто. Како оркестар кој ги штимува инструментите. Кога секоја виолина и секое гудало ќе се наместат под благо поинаков агол и во нив ќе се огледаат посебностите.
Да, тато, важи. Па, вреди да се обидете. На нашиот свет му се потребни случајни разговори кои ги нема или ги прислушкува.
Слики: Qiaoyi Shi
Извор: New York Times/International Report