Новата ЕУ стратегија за родова рамноправност останува во рамките на неолибералните политики

Европската комисија, порано месецов, ја објави Стратегијата за родова еднаквост 2020-2025 – отприлика во исто време кога во Европа започна здравствената криза предизвикана од коронавирусот.

Меѓутоа, како што предупредуваат Естер Ковац и Елена Захаренко во анализата за Социјална Европа, ширењето на коронавирусот ја разоткрил сета длабочина на кризата на грижата во Европа, и не изгледа дека новата Стратегија ќе ги ублажи ниту отстрани клучните предизвици за жените во подрачјето на грижата, што особено ќе ги погоди жените на периферијата – во средна и источна Европа.

Сега кога здравствениот состав – доминантно феминизиран сектор – е под голем притисок, станува сѐ појасно кој ги извршува тие работи, во кои услови и со какво признание. Коронавирусот ја разоткри нееднаквоста не само помеѓу жените и мажите, туку и помеѓу жените од различни класи и религии, пишуваат Ковач и Захаренко.

Главната теза на Стратегијата е дека родовата еднаквост е „главниот предуслов за иновативно, компетитивно и успешно европско стопанство“ кое ќе „донесе повеќе работни места и поголема продуктивност“. Таквото размислување е во склад со досегашната мотивација на ЕУ за бавење со родовата рамноправност: примарната цел не е да се отстрани нееднаквоста, туку да се подобри функционирањето на пазарот на труд. Тоа е видливо и од фактот дека еден од главните индикатори за мерење на напредокот на полето на родова рамноправност е токму зголемувањето на уделот на жените во пазарот на труд. Притоа не се земаат предвид условите за работа во професиите каде жените се вклучуваат, како што се потплатеноста, атипичните облици на вработување, дискриминацијата итн.

Цела една секција од Стратегијата е посветена на борбата против хоризонталната сегрегација на пазарот на труд (на пример, подзастапеноста на жените во техничките професии) но не се спомнува ништо за тоа како да се променат лошите услови во доминантно женските сектори.

Несоодветноста на неолибералниот пристап во решавањето на родовата рамноправност на полето на заштитата се покажува и во поттикнувањето на (поединечни) мажи да преземат дел од задачите на себе, како и во основањето институции кои ќе преземат дел од товарот (на пример, градинките). Меѓутоа, тоа не е доволно за разрешување на тензиите во капиталистичкото општество бидејќи не се допира прашањето на репродуктивниот труд кој е неопходен за одржливоста на продуктивниот труд, а самиот е обезвреднет и потплатен или неплатен. Таа тензија не можеме да ја отстраниме сѐ додека не ги реструктурираме од темел улогите на „работниците/работничките“ и „негувател(к)ите“.

Кризата која ја предизвикува КОВИД-19 ќе ја присили Европа да се соочи со последиците од своите неолиберални политики: ослабени јавни институции, несоодветност во префрлувањето на јавните услуги во приватниот сектор и генерално потценување на репродуктивниот труд.

За жал, оваа Стратегија претставува пропуштена прилика да се позанимаваме со системските предизвици: не го отфрла технократскиот пристап на родовата рамноправност ниту фокусот на пазарот, не ја преиспитува нееднаквоста внатре во ЕУ, не ја проблематизира кризата на заштитата ниту условите за работа кои оневозможуваат вистинска рамноправност помеѓу жените и мажите.

Извор: Vox Feminae