Се потроши веродостојноста

За Македонците одново да се обединат, прв услов е паѓањето на владата на Груевски. За македонските граѓани одново да можат ја постават демократијата како првенствена цел на сегашниот развој, одново, прв предуслов е паѓањето на груевизмот.

Тврдејќи го ова, не сакам да ја демонизирам сегашната влада. Таа има малку добри и многу лоши страни, впрочем како и сите досегашни влади. Проблемот на сегашната влада е - неверодостојноста. (Тоа е проблем и на целиот феномен што го нарекуваме груевизам; не станува збор само за начин на владеење туку и за опасна културна матрица.)

Да појаснам: ако клучна цел на Република Македонија е консолидирање на демократијата и, преку тоа, влез во ЕУ - не може Груевски да биде играчот кој ќе го изигра процесот. Тој процесот не може да го изигра оти го „изигрува“, го глуми, го симулира, еве веќе петта година. За водачот на преродбата власта постои сама за себе, како апсолутна вредност (што е типично за млади недоквакани личности кои немаат јасен и стабилен систем на вредности; со такви личности премиерот е опкружен, и тој сосема пореметен систем на вредности - заради тоа и зборувам за груевизмот и како лоша културна матрица - го направи лажливо и цинично целото општество). Груевски ја сака Европа исклучиво реторички. Целата негова реална културна и политичка енергија е поставена антиевропски. И тоа, се разбира, го чувствуваат граѓаните, идентификувајќи ја преку сегашната власт и сопствената амбивалентност кон Европа. За единствената цел на Груевски, што подолго останување на власт, се злоупотребува и онака доволно осетливиот проблем што го имаме со Грција. Токму врз нерешавањето на проблемот со Грција (дури, со негова демагошка злоупотреба во лични авторитарни цели) водачот на ДПМНЕ го покажува своето радикално анти-европејство (ако Европа ја сфатиме како толеранција, рационалност, почитување на Другиот, оставање на националните страсти, ефикасно решавање на проблемите...)

Значи, како некој што може да ја води нацијата во ЕУ, премиерот е сосема дискредитиран. Што, верувам, не е спорно, дури ни за поддржувачите на груевизмот, оти дел од нив мислат дека ЕУ не е добра цел за Македонија и дека е неприфатлива цената што треба да се плати за влез во ЕУ. Но, мое мислење е дека дури и како етнички водач Груевски е сосема дискредитиран! Од истите причини поради кои тој не може да ја води битката за демократија - неверодостојноста. Нацијата и вжештеното „идентитетско прашање“ (кое тој го направи вжештено со антиквизацијата и лудачкиот проект „Скопје 2014“) за Груевски се само технологија на владеењето. Националното прашање за премиерот е пропаганда: спот, слика, фасада, споменик. Разбирањето на нацијата кај Груевски нема длабочина и континуитет; целокупниот груевизам е насочен кон сега, кон создавање слики, кон површината, ефектите, оставањето впечаток... Нема никаква реална суштинска грижа за нацијата во политиките на Груевски. Затоа сметам дека премиерот не може да биде предводник дури ни на етничкото збивање на редовите („пред грчката и европската опасност“), се разбира, ако мнозинството граѓани решат дека „НЕ за Грција“ е поголем политички приоритет од „ДА за ЕУ“. Велам, дури и во тој случај (на пример, Македонија да реши да ги прекине преговорите и со Грција и со ЕУ) Груевски не би можел да биде водач зашто човекот е пропагандист, саморекламер, нарцис кој личните интереси ги поистоветува со националните.

Груевски го прокоцка (и тоа го прокоцка прво, веднаш по доаѓањето на власт) дури и она за што граѓаните гласаа 2006: дека ќе добијат прагматична влада насочена кон економија и реални цели (а не кон јалово политизирање на сè и сешто, не насочена кон тотална партизација на земјата и кон разгорување на националните сентименти).

На сите политички планови, значи, Груевски потфрли. И денес бара почитување, толеранција, смирени тонови, конструктивност... Тоа го бара најситничавиот и најзлобниот политичар од осамостојувањето навака! (Дури и дијаболичниот Љубчо Георгиевски, неодговорниот „татко“ на груевизмот, покажа поголема широчина, толеранција и демократски дух!) Тоа ни го кажува политичар кој потроши невидени општествени ресурси за радикално оцрнување не само на опозицијата туку и на секој што мисли поинаку! Политичар кој со неистомислениците (па дури и кога се новинари или граѓански сектор!) комуницира исклучиво од позиција на сила, ароганција, игноранција и цинизам. Таков политичар ни посака нова година со повеќе добра волја, оптимизам, љубов итн.

Поради тоа велам дека груевизмот полека ја изгуби целата веродостојност. Тој може да владее „со помош на трикови и магија“, со помош на нови феноменални маркетиншки маневри, со сеење страв, со корумпирање итн. - но политичката веродостојност, повторувам, груевизмот ја изгуби.

Последниот резервоар на каква-таква поддршка за политиките на преродбата пак е негативен: резервираноста на значаен дел од граѓаните кон Бранко Црвенковски. И тоа маркетиншките стручњаци на преродбата го знаат и работат на тоа, откако ги изгубија сите други политички сидра: преродбата можеби потфрли, но знаеме некој кој потфрли повеќе и од нас! Мене тоа ми личи на очајничка стратегија, но годинава пред нас ќе покаже дали воопшто и во која насока ќе тргне зашлајфуваниот македонски брод.

слики: Dan Witz