Откриен „прекинувачот” за страв и начинот на кој се исклучува

Стравот може да биде разорен, измачувачки, а понекогаш и многу забавен, барем за оние кои сакаат да гледаат хорор филмови. Биолошки, стравот е исклучително корисна емоција, инстинктивен одговор на опасноста што може да ги зголеми нашите шанси за преживување. Сепак, постојат моменти кога стравот не е ниту соодветен ниту пожелен. Во случаи на анксиозни и стресни нарушувања, непропорционален одговор на ситуацијата може сериозно да го наруши менталното здравје и квалитетот на животот.

Електрични шокови

Невробиолозите од калифорнискиот Универзитет во Сан Диего се занимаваат со проблемот на прекумерниот страв. Тие ги мапираа промените во хемијата на мозокот и нервната сигнализација кај глувците подложени на интензивен страв со цел подобро да разберат што е страв, како тој влијае на телото и, ако воопшто е можно, како да се спречи навреме.

Студијата е спроведена на глувци генетски модифицирани за експресија на специфичен преносител на важниот невротрансмитер глутамат во мозокот и флуоресцентниот протеин во јадрото на нивните мозочни клетки. Им биле дадени електрошокови со две различни јачини, по што оние кои примале удари со поголема јачина буквално се смрзнувале од страв.

Учење на стравот

Истражувачите проучувале што се случува во ова време во таканаречената грбно рафе јадро (DrN), подрачје во мозочното стебло одговорно за модулација на расположението и тегобноста и за снабдување на предниот мозок со значителни количини на серотонин. Подрачјето DrN, кое е важно за овој случај, исто така игра многу важна улога во учењето на стравот.

Експериментите на глувци покажаа дека јакиот страв вклучил „прекинувач” во невроните, менувајќи го механизмот на невротрансмисија од глутаматот на таканаречените ГАБА (гама-аминобутерна киселина) кои ја спречуваат нивната активност. Се чини дека тој прекинувач го одржува генералниот страв дури и кога не би требало да го чувствуваат, предизвикувајќи симптоми на анксиозно нарушување.

И бидејќи претходната студија на мозоците на починатите луѓе кои во текот на нивниот живот страдале од посттрауматско стресно нарушување го покажа истото преминување од глутамат на невротрансмисија ГАБА, тоа им помогна на истражувачите да откријат начин на кој ќе ја потиснат реакцијата на претераниот страв.

Времето е важно

На глувците им биле вбризгани адено-поврзани вируси (AAV) кои го потиснуваат генот одговорен за создавање ГАБА. Тие глувци тогаш не развиле знаци на страв, видливи кај глодарите на кои не им бил вбризган вирус. Освен тоа, истражувачите открија и начин на кој ќе го намалат чувството на страв кај глувците. Имено, се покажало дека навремената терапија со вообичаен антидепресив флуоксетин ја спречува промената на невротрансмитерите и дополнителната појава на страв.

Проблемот е што антидепресивот мора да се даде веднаш, пред да се случи промената и стравот да стане очигледен. Тоа, велат истражувачите, може да објасни и зошто антидепресивите често се неефикасни кај пациентите со ПТСН.

„Сега кога ја знаеме суштината на механизмот со кој се јавува стравот предизвикан од стрес, ќе можеме да работиме на насочен третман на стравот”, велат истражувачите кои своите наоди ги објавија во списанието Science.

Извор:https://www.bug.hr/