Зошто њујорчани повеќе не смеат да пијат Кока-Кола од голема чаша?

Од почетокот на септември градоначалникот на Њујорк Мајкл Блумберг на рестораните за брза храна, обложувалниците и кино салите им забрани продажба на безалкохолни пијалоци во чаши поголеми од пола литар.

Уште на почетокот на јуни градоначалникот на Њујорк Мајкл Блумберг во утринското ТВ-шоу „Добро утро, Америка“ им препорача на сограѓаните дека од на есен ќе можат да пијат безалкохолни газирани пијалоци само од мали чаши. Да се разбереме: во културата „поголемото е подобро“ за мала чаша се смета онаа од пола литар. Бидејќи Американците се најдебелата нација на светот, а безграничното консумирање безалкохолни пијалоци со брдо шеќер и куп калории е една од главните причини на епидемијата на дебеелење, со забраната за нивно точење во чаши поголеми од пола литар градоначалникот одлучи да ги принуди неговите граѓани да започнат да размислуваат за дебелината.

Американците се привикнати на големи порции и количини. Хамбургерот во американско издание е два пати поголем од оној во Европа, па пијалокот се сервира во мегачаши. Во ланецот за брза храна White Castle чашата од 0.6 литри се смета за мала, големата содржи 1.25 литри, а засладен чај се нуди во чаша од 3.8 литри! Во чаша од 1.8 литри наречена Mega Jugs, KFC сервира Кока-Кола која содржи 210 грама шеќер и речиси 800 калории, а во киното AMC Empire на 42 улици на Менхетен, најмалиот пијалок е од литар, два пати повеќе од лимитот на градоначалникот.

Блумберг го спасува здравјето на њујорчани

Ова не е првата акција за спасување на здравјето на жителите на најголемиот американски град. Во борба против пушењето, данокот на цигарите е толку висок што една кутија чини 13 долари, колку и еден пристоен ручек. Блумберг во 2005 година го забрани користењето на штетни вештачки маснотии во храната, во 2008 ги принуди сите ресторани во градот да ја истакнат калоричната вредност на храната, а во 2010 забрани купување на безалкохолни слатки пијалоци со боновите за храна кои ги користат социјално загрозените, и покрај тоа што градоначалникот-мултимилјардер некои весници како The New Yoker го опишуваат како „здравствен-тиранин“.За да ја поткрепи својата најнова одлука за пијалаци, Блумберг наведе стотина студии и бројни застрашувачки студии за дебелина. Секоја година 5800 њујорчани умираат поради последици од дебелина, а во градот има 700.000 дијабетичари. Во најсиромашните делови како Бронкс дебели се 70 проценти од возрасните. Поради проблем со дебелината, САД годишно на болници и доктори трошат 200 милјарди долари, а до 2030 дебели ќе бидат 110 милиони Американци, 32 милиони повеќе од денес, што би можело системот за здравствена заштита да го доведе до колапс.

Во некои делови на САД ситуацијата е многу полоша од Њујорк. Во сојузната држава Индијана 65 проценти од возрасните се дебели, 30 проценти од децата на возраст од 10 до 17 години се болно дебели, а работничкиот град Евенсвил со 120.000 жители на југот од државата со 38 проценти дебели го носи тажниот рекорд на најдебел град во земјата. Гротески сцени од улица потсетуваат на одраз во циркуско огледало кое ја скратува и шири човековата фигура. Градот е преполн со теретани, фитнес центри и има 65 паркови, но во градот нема многу движење. Само навечер на брегот на реката Охајо можат да се видат бездомници, а за време на денот гужва е дури и во чекалниците на автобуското предворје каде што патниците во затегната маици со XXXL големина чекаат превоз, пиеќи засладени газирани сокови од големи вазни за цвеќе.

Живо е во големите трговски центри каде што волуминозни родители со надуени деца џвакаат поховано пилешко, јадат сладолед од лонец и грицкаат семки од вреќи со големина на перница. Не ги импресионира акцијата на нивниот градоначалник Лојд Винек, кој обиколува мали околни фарми и продавници, грицкајќи пред камерите на локалните телевизии моркови и краставици. Бробата против дебелината е чувствително прашање кое на локалните изброи не носи гласови, барем не во Евенсвил, каде што на почетокот на ноември главно случување е фестивалот за храна, еден од најголемите после Марди Грас во Њујорк. Домашниот специјалитет е сендвич со пржен кравји мозок, а се наоѓаат и парчиња од кенгур и поховани табли од чоколада, како во нив да нема доволно калории, па уште треба да се завијат во дополнителни за да се додаде уште малку маснотија.

Зошто Кока-Кола за доручек?

На еден од нашите ТВ канали неодамна беше емитувана епизода од серијалот на Џејми Оливер во која тој залудно се обидува да ги наговори директорите на основните школи во Лос Ангелес да му дозволат во школските кантини да сервира здрав оброк. Бидејќи не успеа да влезе во школите, тој ги повика родителите лично да им покаже што содржи храната која нивните деца ја јадат за време на одморот. Со количината на шеќер која лосангелските ученици неделно ја консумираат низ храна и пијалоци, Џејми го наполни школскиот автобус, но таму имаше толку шеќер што белата лавина го запрета возилото и го претвори во едно големо брдо. Проблемот е да се заштитат прехранбените корпорации, кои би морале да го сменат целиот систем, а тоа е скапо и не носи профит, очекувано заклучи Џејми Оливер.

Нештата тешко се менуваат во Евенсвил, како и во Њујорк, каде што настојувањата на градоначалникот се покажаа прилично залудни. И покрај калориите на мениата, луѓето и понатаму јадат премногу, дури и повеќе од порано, пушачите не се искоренети, а корисниците на социјална помош наоѓаат начин да дојдат до семки и пепси. Блумберговата политика ја поддржува добростоечкиот, мршав белец, додека поголем дел припадници на пониската класа забраните ги доживуваат како напад на амерканските вредности и загрозување на личната слобода. Корпораците, секако, сакат да продаваат повеќе, а не помалку Спрајт, Кока-Кола, Пепси, Д-р Пеперс и Маунтајн Дју, плашејќи се забраната по примерот на Блумберг да не се прошири на останатите градови и сојузни држави. Индустриското лоби поради тоа ја покрена кампањата „Борба на њујоркчани за правото на избор на пијалок“, порачувајќи им на граѓаните дека градскиот татко не е нивна дадилка.

Во седиштето на Кока-Кола во Атланта, компанијата подигна тематски парк и музеј во кој царува шишето на славниот пијалок. Одамна, на самиот почеток, се продаваше во шише од два децилитри, а еден стар плакат го рекламира шишето од пола литар како идеална мерка за три лица. На својата насловна страница дневниот весник USA Today неодамна извести дека три големи национални ланци – Taco Bell, Steak`n Snake и Sonic – планираат агресивна кампања за безалкохолни пијалоци како составен дел од доручекот. Зошто Кока-Кола со доручек? Зашто профитот од неа е поголем од кафето, а гласноговорникот на Taco Bell изјавува дека потрошувачите тоа „самите го сакаат“. На многубројните кампањи во војната против калориите, компаниите реагираат само кога мораат да го сочуваат угледот, па така McDonald`s го повлече менито со суперголеми чаши со сода откако во 2004 се подигна врева по документарецот „Мојот суперголем оброк“. Во последните десет години се намали потрошувачката на засладени пијалоци и се зголеми производството на нискокалорични, но без оглед на таа промена, индустријата и понатаму троши повеќе од милијарда на реклама за слатки пијалоци, обрајќајќи се на најмладите, повеќе отколку што од државната каса оди за здравствено осигурување.

И дали њујоршкиот градоначалник ќе успее со својата најнова забрана на мегаколата? Ден откако го објави тоа, повторно се појави на малите екрани како покровител на Националниот ден на крофната. Во чест на прославата на омилениот американски колач, прелиен со чоколадо, шеќерна глазура и џем, произведувачот Entenmann свечено им донираше на организаторите 7500 крофни – вкупно 2,2 милиони колории. Еве што сè еден градоначалник мора да проголта.

Извор: tprotal.hr